Μοναχού Μαξίμου Ιβηρίτου: Η Ξυνωρίς των Αρίστων. Μέγας Αλέξανδρος – Φιλόσοφος Αριστοτέλης.

                      

Με ιδιαίτερη χαρά έλαβα σήμερα το νέο «πόνημα» του σεβαστού μοναχού της μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους, πατρός Μαξίμου Ιβηρίτου (Νικολόπουλου), όστις κατάγεται από το χωριό Καμενιάνοι των Καλαβρύτων, με τίτλο: Η ξυνωρίς των Αρίστων. Μέγας Αλέξανδρος – Φιλόσοφος Αριστοτέλης. Αλεξανδρινά & Αριστοτελικά αποτυπώματα εις τον Άθωνα – Άγιον Όρος Άθω – 2023.

Το έργο του πατρός Μαξίμου «Η ξυνωρίς[1] των Αρίστων….» εξεδόθη το 2023, είναι σχήματος 20,5 Χ 29 εκατ., καλαίσθητο, σε λευκό χαρτί εν γένει πολυτελούς βιβλιοδεσίας με σκληρό εξώφυλλο.

Είναι προϊόν επίπονης προσπάθειας, συλλογής, ταξινόμησης και παρουσίασης στοιχείων ενός ξεχωριστού και δύσκολου τομέα της έρευνας, για τις δύο μεγάλες αυτές μορφές της ιστορίας και της φιλοσοφίας.

Αποτελείται συνολικά από 220 σελίδες οι οποίες χωρίζονται σε δύο μέρη:

Το πρώτο μέρος (σελ 12 – σελ 125) αναφέρεται στον Μέγα Αλέξανδρο. Αναφέρει βιογραφικά αυτού, την εκστρατεία του στην Ασία, τις μάχες τις οποίες διεξήγαγε, την εκστρατεία στου στην Ινδία, το θάνατό του. Αναφέρεται επίσης το πρώτο μέρος σε σχετιζόμενα με τον Μ. Αλέξανδρο οράματα και προφητείες καθώς επίσης και σε αναφορές για το μέρος όπου έχει ταφεί.

 Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στο δάσκαλο του Μ. Αλεξάνδρου φιλόσοφο Αριστοτέλη τον Σταγειρίτη. Το δεύτερο αυτό μέρος με τίτλο: «Αριστοτελικά αποτυπώματα εις τον Άθωνα», όπως ο συγγραφέας π. Μάξιμος αναφέρει αποτελεί ανάτυπο από την «Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Χαλκιδικής» και είναι ομιλία του συγγραφέα στην αίθουσα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη στις 12 Δεκεμβρίου 2016.

Το έργο περιέχει εκτενή βιβλιογραφία για το πρώτο και το δεύτερο μέρος. Περιέχει επίσης Αθωνικούς καταλόγους  χειρογράφων του Αριστοτέλη και αρκετές φωτογραφίες και έγγραφα σχετιζόμενα με τη συγγραφική και εν γένει πνευματική δραστηριότητα αι προσφορά του πατρός Μαξίμου.

Η παράθεση των περιεχομένων του έργου, σας δίδει μία σαφέστερη εικόνα αυτού.

Το έργο αυτό του π. Μαξίμου, το προϊόν μόχθου και προσπάθειας σημαντικής, αποτελεί συμβολή στη βιβλιογραφία τη σχετική με τις δύο αυτές μορφές του Μ. Αλεξάνδρου και του Αριστοτέλη, Αποτελεί επίσης συμβολή στην οικοδόμηση της αλήθειας και της γνώσης ως επίσης και ανάχωμα στη λήθη των αξιών και της ιστορίας της πατρίδας μας η οποία πρέπει να αντλεί διδάγματα και συμβουλές από το παρελθόν και από το βίο των προγόνων της.

Πατέρα Μάξιμε, και από το παρόν μέσο επικοινωνίας σας ευχαριστώ θερμά για την τιμή που περιποιείτε  στο πρόσωπό μου, στέλνοντάς μου το σημαντικό αυτό έργο σας, ως επίσης και για την άκρως ενθαρρυντική και συγκινητική σας επιστολή τη σχετική με το προσφάτως τυπωθέν δίτομο έργο μου «Το Γκέρμπεσι και τα άλλα χωριά του πρώην δήμου Λαπαθών».

Πατέρα Μάξιμε, καλή πορεία στο βιβλίο σας και «σε άλλα» εξ’ ίσου σπουδαία!

---

[1] Για όποιον τυχαίνει να μη γνωρίζει την έννοια αυτής της λέξης, η ιδιαίτερη αυτή λέξη: ξυνωρίς ή συνωρίς (-ίδος) έχει τις εξής έννοιες.

Η μία είναι: το ζεύγος ίππων οι οποίοι έχουν συζευχθεί στο ίδιο όχημα.

Η άλλη έννοια που εδώ υπονοείται είναι: η δυάδα αδελφών, αχωρίστων φίλων ή συνεργατών.

Μιά τρίτη έννοια είναι, επί πραγμάτων: κάθε τι το οποίο συνδέει.

Θ. Τζώρτζης.

Advertisement

Ένα πολύ σημαντικό συλλογικό έργο αναφέρεται στο έργο μου.

Αγαπητοί φίλοι με αισθήματα χαράς και συγκίνησης είδα σε mail το οποίο μου έστειλε αγαπητός φίλος διαβιβάζοντάς μου τις παρακάτω φωτογραφίες του συλλογικού έργου «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΧΕΙ ΠΡΟΣΩΠΟ…», να αναφέρεται το όνομά μου και το «Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων», τόσο στη βιβλιογραφία του, όσο και σε σελίδες στο εσωτερικό του, όπως η σελίδα για τον Γκότση από το Μαζαράκι που ενδεικτικά παραθέτω.

Το έργο «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΧΕΙ ΠΡΟΣΩΠΟ…» είναι συλλογικό (Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου (έδρα Valuz, Lichtenstein) και Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος), είναι σημαντικό, έχει βραβευθεί από την Ακαδημία και αποτελεί τιμή στο πρόσωπό μου και το έργο μου, η αναφορά στο εν λόγω έργο και η άντληση και παράθεση στοιχείων από το «Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων».

Παιανιώτικα…. Ο οπλαρχηγός Γιάννης Ντάβαρης και το μουλάρι του…

Μερικά χρόνια πριν είχε περιέλθει σε γνώση μου το παρακάτω έγγραφο, του Παιανιώτη καπετάνιου Γιάννη Ντάβαρη, το οποίο παρουσιάζω στη συνέχεια.

«Προς την Σην αντικυβερνητικήν Επιτροπήν.

Κατά τον περασμένον Οκτώβριον είχα εις Δαμαλά [Ακρόπολη Τροιζήνας;] ένα Μουλάρι, και εκεί εκλέφθη. Κατά δε τον Ιανουάριον ευρισκόμενος με το Σώμα των Αθηναίων εις το στρατόπεδον των Μεγάρων, εκεί εγνώρισα το μουλάρι και μαζί μου πολλοί Αθηναίοι, το οποίον το είχε ένας Αργίτης ονομαζόμενος Κωσταντής Κατζούλας. Επαρησιάσθην εις τον μακαρίτην Στρατηγόν Ιω.[;]  Νοταράν και εζήτησα υπεράσπισιν. Αλλά επειδή τότε ήτον καιρός πολέμου και όχι δια παρόμοια, με απεκρίθην ότι το μουλάρι είναι, ας κατορθώσωμεν πρώτον την υπόθεσιν του Πειραιώς και εγώ το παίρνων και σε το δίνω. Εγώ επείσθην και εκαταγινόμουν εις το έργον μου, αλλά τώρα[;] η τύχη του πολέμου ανάποδα γυρίσασα το πάν έχασε και αυτόν τον Νοταράν. Όθεν προστρέχω εις την αντικυβερνητικήν επιτροπήν και παρακαλώ να τελειώση εκείνο το οποίον άφησεν ατελείωτον ο μακαρίτης Σ.[;] Νοταράς. Το μουλάρι αυτό το έχει ο Κωνσταντής Κατζούλας εις το Άργος. Είναι δε κτήμα του[…], ο οποίος εξ’ αρχής της πολιορκίας των Αθηνών αγωνίζεται και αυτός μαζι με άλλους μεσογείτας [;] το κατά δύναμιν. Μέσα εις το φρούριον η φαμελιά του πένεται των αναγκαίων, και εάν παρθή και το μουλάρι αυτό, κτήμα εδικόν του να πουληθή και να προφθάση αυτήν την δυστυχή φαμελιάν. Εγώ δεν έχω να την οικονομήσω. Επειδή αφού έχασα όλην μου την κατάστασιν, δεν κάμνω πάλιν άλλο, παρά να τρέχω εις την δούλευσιν της πατρίδος. Παρακαλώ να εισακουσθή η δικαία μου παρακάλεση, και μένω ευπειθής πολίτης./ Εν Πόρω/ τη 22 Μαΐου 1827/ Γιάννης Ντάβαρης».

Στην πίσω σελίδα του εγγράφου υπάρχει η σημείωση:

«Διαταγή προς τον Κατζούλαν να δώση το μουλάρι προς τους δημογέροντες του Άργους. Να πάρουν το μουλάρι και να το παραδώσουν/ Γ. Γλ./ Ενεργήθη δια της υπ’ αριθ. …. Διαταγής τη 23 Μαΐου».

Πηγή: Γ.Α.Κ.

Το νέο μου «πόνημα» για το Γκέρμπεσι και τα άλλα χωριά του πρωην δήμου Λαπαθών.

Μετά από τρία χρόνια προσπάθειας, έρευνας και δυσκολιών κατόρθωσα να τυπώσω σε ελάχιστα αντίτυπα το έργο μου αυτό για το οποίο προς ενημέρωσή σας παρουσιάζω τις επόμενες φωτογραφίες.

Το έργο είναι δίτομο (Α΄ και Β΄ Μέρος) αποτελείται από 660 σελίδες το πρώτο μέρος και 650 σελίδες το δεύτερο μέρος. Έχει τυπωθεί με δικά μου χρήματα, σε ελάχιστα όπως προανέφερα αντίτυπα και δεν θα κυκλοφορήσει σε βιβλιοπωλεία. Ούτε θα δοθεί στις βιβλιοθήκες λόγω υψηλού κόστους και για τον πρόσθετο λόγο της αποφυγής από «πονηροεξυπνάκηδες» επίδοξους συγγραφείς ή ερευνητές του σφετερισμού του ιδρώτα μου, ως έγινε στο παρελθόν, από «επιφανείς» ή μη συμπατριώτες μου.

Για τα περιεχόμενα των τόμων, καθώς και για άλλα ενημερωτικά περί του έργου στοιχεία, παρακαλώ διαβάστε όσα αναφέρονται στις φωτογραφίες που ακολουθούν.

Τέλος θέλω να τονίσω ότι: Όσα ονόματα έχουν καταγραφεί στο πόνημα αυτό, αυτό έγινε για ιστορικούς και μόνο λόγους και για κανένα άλλο λόγο (δυσφήμισης, διαφήμισης, παραβίασης προσωπικών ή άλλων δεδομένων κ.λ.). Σκοπός μου ήταν και παραμένει η εύρεση, καταγραφή και διάσωση όσων στοιχείων κατέστη δυνατό να περιέλθουν σε γνώση μου.

Ποιός;

Ο Καραϊσκάκης και η πλάτη [σπάλα] του αρνιού.

Καλό Πάσχα!

Αγαπητοί αναγνώστες αυτού του blog, αγαπητοί συμπατριώτες,  αγαπητοί φίλοι στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αγαπητοί Έλληνες και ελληνογενείς όλου του κόσμου, 

 Καλή Ανάσταση και χρόνια πολλά για όλες και όλους!

Η πορεία του Χριστού και τα διδάγματά του για αγάπη, ελπίδα, υπομονή, καρτερία και αυτοεκτίμηση, για εσωτερική ατομική αλλαγή και ανάσταση, ας αποτελέσουν το έρεισμα και το ηθικό εφόδιο για τον καθένα μας, για να αντέξει, ακόμα και να αντιπαρέλθει τις δυσκολίες της ζωής του. Η Ανάσταση έρχεται μετά τη Σταύρωση…

Θ.  Τζώρτζης.

Οι Αγωνιστές στη μάχη των Καλαβρύτων και τα χωριά προέλευσής τους.

21η Μαρτίου 2023, και η ημέρα αυτή μας υποχρεώνει να θυμηθούμε τι έγινε τό 1821 την ίδια ημέρα στα Καλάβρυτα και να τιμήσουμε αυτούς που πράγματι αγωνίστηκαν για την ελυθερία.

Όπως προκύπτει από διάφορες γραπτές πηγές (Πιστοποιητικά οπλαρχηγών, αιτήσεις για αριστεία, έγγραφα από τα ΓΑΚ, μονογραφίες και άλλα χειρόγραφα) της περιόδου της επανάστασης του 1821, έχουν καταγραφεί (μέχρι τώρα) 1.649 αγωνιστές, οι οποίοι αγωνίστηκαν στη μάχη των Καλαβρύτων στις 21 Μαρτίου 1821 (και ίσως σε κάποιες άλλες αψιμαχίες ή ακροβολισμούς στη γύρω περιοχή, χωρίς να αναφέρονται αυτοί με σαφήνεια).

Αυτοί οι 1.649 αγωνιστές έχουν ταξινομηθεί κατά χωρίο καταγωγής στον πίνακα που ακολουθεί. Στα 135 μέρη καταγωγής συγκαταλέγονται και τα μοναστήρια της περιοχής, καθώς και κάποια άλλα μέρη εκτός της επαρχίας των Καλαβρύτων.

Δεν αναφέρω ονομαστικά αυτούς τους αγωνιστές, λόγω του περιορισμένου χώρου.

Σπεύδω να προλάβω όποιους βιαστούν να αμφισβητήσουν αυτά τα στοιχεία, λέγοντάς τους ότι μπορεί να φαίνονται υπερβολικά, αλλά είναι γραπτά, με πλήρη ονοματεπώνυμα και αποδεικτικά στοιχεία.

Η έρευνα συνεχίζεται και ίσως ο πίνακας αυτός να υποστεί κάποιες αλλαγές όταν περαιωθεί η έρευνα.

Το σύνολο σχεδόν των παραπάνω στοιχείων έχει καταγραφεί στο «Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων» όπως αυτό συνεχίζει να συμπληρώνεται.

Σημειώνω ότι δεν επιτρέπεται χωρίς την άδειά μου η καθ’ οιονδήποτε τρόπο χρήση αυτών των στοιχείων.

Θ. Τζώρτζης.

Τα ξυρίσματα του γέρο Πανουργιά…

Ο Κολοκοτρώνης και ο Ιμπραΐμ…

Παρατσούκλια οπλαρχηγών του 1821…

Τότε (1855) και τώρα (2023)…

Οι μάχες στις οποίες μετείχαν Καλαβρυτινοί κατά το 1821.

Έχουμε εισέλθει στο μήνα Μάρτιο, όστις είναι ο μήνας των προεπαναστατικών (ή πρωτεπαναστατικών) γεγονότων στην επαρχία Καλαβρύτων κατά το 1821.

Παρουσιάζεται στη συνέχεια πίνακας 192 μαχών, ακροβολισμών, ή συμπλοκών με τους Τούρκους, κατά την Επανάσταση του 1821, όπου μετείχαν Καλαβρυτινοί κυρίως και Αχαιοί, αλλά και από άλλες περιοχές αγωνιστές.

Όπως διαπιστώνετε, οι μάχες αυτές έχουν γίνει είτε στην επαρχία Καλαβρύτων, είτε στην ευρύτερη Αχαΐα, είτε στην Πελοπόννησο, είτε στη Ρούμελη, είτε αλλού. Αναφέρονται ξεχωριστά μάχες «Πελοποννήσου» και «Στερεάς Ελλάδος», διότι οι οπλαρχηγοί τις αναφέρουν έτσι, χωρίς να προσδιορίζουν επακριβώς την περιοχή όπου έγιναν. Αυτές οι μάχες είναι οι ελάχιστες αναφερόμενες γραπτώς, αφού σε όλα σχεδόν τα πιστοποιητικά οι υπογράφοντες οπλαρχηγοί συμπληρώνουν «και σε άλλες πολλές».

Ενδεικτικά σε επόμενο πινακάκι παραθέτω το πλήθος των Αγωνιστών κατά μάχη (εντός των παρενθέσεων) και μόνο για τις 15 πρώτες, ώστε να γίνει αντιληπτό το μέγεθος και η ποιότητα της έρευνας.

Αυτοί οι αγωνιστές οι μετέχοντες στις 192 αυτές μάχες πρόκειται να ταξινομηθούν ως εξής:

Α. Κατά αλφαβητική σειρά του ονοματεπωνύμου τους με αναφορά του τόπου καταγωγής, όλων των μαχών στις οποίες έλαβε μέρος καθείς εξ αυτών, ως επίσης και την πηγή των πληροφοριών.

Β. Κατά χωριό καταγωγής.

Γ. Κατά μάχη.

Οι παραπάνω αναφερόμενοι αγωνιστές (με ονοματεπώνυμο και λοιπά στοιχεία), οι οποίοι υπερβαίνουν τους 5.100, προέρχονται από την επαρχία Καλαβρύτων όπως αυτή εκτεινόταν κατά την περίοδο εκείνη του 1821, από την περιοχή της Αιγιαλείας (μερικώς), από την περιοχή των Πατρών (Νεζεροχώρια κ.λ.), (μερικώς), αλλά και κατ’ ελάχιστο, από άλλες περιοχές της Ελλάδος.

Οι πηγές άντλησης των στοιχείων αυτών είναι τα πιστοποιητικά των οπλαρχηγών, οι κατάλογοι των αριστειούχων, οι στρατιωτικοί κατάλογοι, Διάφορα έγγραφα από τα ΓΑΚ., την Εθνική Βιβλιοθήκη κ. λ. αλλά και κάποιες μονογραφίες κ.λ. στοιχεία τα οποία έχουν καταγραφεί ή συμπληρωθεί στο «Ιστορικό Λεξικό της Επαρχίας Καλαβρύτων» και αλλού.

Οι πίνακες αυτοί δεν έχουν οριστικοποιηθεί, διότι συνεχίζεται η σχετική έρευνα η οποία έχει ξεκινήσει πριν ένα περίπου χρόνο.

Σημείωση: Τελειώνοντας, υπενθυμίζω τη σχετική νομοθεσία και εφιστώ την προσοχή σε επίδοξους λαθροαντιγραφείς και άλλους τέτοιους, ότι εις ουδένα επιτρέπω αυτό χωρίς την άδειά μου.

Θ. Τζώρτζης.

Το μουστάκι του εκ Καλαβρύτων, Κων. Ζωγράφου…

Έτσι για σύγκριση με τους σημερινούς …. Υπάρχει;

Ηρωΐδες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821: Λένω Μότσαρη.

Πηγή: Γ. Αθανασιάδη – Νόβα: Ιστορικά Μελετήματα, Ναύπακτος 1998.

Δύο ακόμα αγωνιστές του 1821 από την Χαλανδρίτσα Φαρών.

1. Μπαρδούτζος Σταμάτης.

Από την Πάτρα στις 12 Δεκεμβρίου 1841 οι: Δημήτριος Χρυσαντακόπουλος ταγματάρχης, Αγγελής Σακέτος λοχαγός και Χρήστος Καραμπαμπάς λοχαγός, πιστοποιούν ότι ο εκ Χαλανδρίτσης Σταμάτης Μπαρδούτζος υπηρέτησε υπό τις διαταγές των στον αγώνα για την ελευθερία της πατρίδος και έλαβε μέρος στη μάχη της  Ακράτας κατά του Δράμαλη, στις Πολιορκίες Πατρών, στα Τρίκορφα της Τριπόλεως, δείξας άμεμπτο διαγωγή και ευπείθεια στους ανωτέρους του.

Τη γνησιότητα των υπογραφών βεβαιώνει, στη Χαλανδρίτσα, ο δήμαρχος Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλος.

2.Μαυραϊδόπουλος Χρήστος.

Στις 20 Δεκεμβρίου 1841, ο εκ Χαλανδρίτσης Χρήστος Μαυραϊδόπουλος ετών 40, υπέβαλλε αίτηση στο Δήμαρχο Φαρών για απονομή αριστείου. Συνημμένα αυτής υπέβαλλε πιστοποιητικό των Δημητρίου Χρυσανθακοπούλου, Δ. Ευμορφόπουλου και Σπ. Καρασπύρου, περί των αγώνων του για την ελευθερία της πατρίδος, με την παράκληση να διαβιβαστύν αρμοδίως.

Στο περιθώριο της αίτησης ο Δήμαρχος Φαρών βεβαιώνει ότι ο αιτώνδεν διώκεται για κάποιο αδίκημα, ότι είναι αμέπτου διαγωγής και ότι δεν υπάρχει άλλος στο δήμο αυτό με το ίδιο ονοματεπώνυμο.

Το πιστοποιητικό συντάχθηκε στο Κούμανι στις 10 Δεκεμβρίου 1841, υπογράφεται από τους Δημήτριο Χρυσανθακόπουλο ταγματάρχη, Δ. Ευμορφόπουλο συνταγματάρχη και Σ. Καρασπύρο λοχαγό και αναφέρει ότι ο Χρήστος Μαυραϊδόπουλος επολέμησε υπό τις διαταγές τους στην Ακράτα κατά του Δράμαλη, στην πολιορκία των Πατρών όπου αιχμαλωτίστηκε κα στη συνέχεια «πάλιν κατέφυγε» και εντάχθηκε στο στράτευμα του Γενναίου Κολοκοτρώνη, λαμβάνοντας μέρος στη μάχη των Αθηνών. Πιστοποιείται επί πλέον ότι ο Μαυραϊδόπουλος επέδειξε άμεμπτο διαγωγή και υπήρξε ευπειθής στις διαταγές των ανωτέρων του.

Η γνησιότητα των υπογραφών των παραπάνω στρατιωτικών επικυρούται υπό του συμβολαιογράφου Πατρών Αθανασίου Παπατριανταφυλλίδη στις 20 Δεκεμβρίου 1841.

Πηγή: Γ.Α.Κ.

Σημείωση: η ανάρτιση υπόκειται στη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων.

Θ. Τζώρτζης.

Ακόμα μια μαρτυρία για την έναρξη της επανάστασης και την Αγία Λαύρα…

Το έγγραφο είχε συνταχθεί στην Αθήνα στις 19 Αυγούστου 1850 και απευθυνόταν στη βασίλισσα. Συντάκτης του είναι ένας εκ των πρωταγωνιστών της επανάστασης και των Καλαβρύτων, ανώτερος αξιωματικός (Συνταγματάρχης, κατά τη νεώτερη κατάταξη αυτών στη στρατιωτική ιεραρχία).

Τι λέει, 30 χρόνια μετά την έναρξη της Επανάστασης; (οι υποσημειώσεις από εμένα)

«Μεγαλειοτάτη Άνασσα!/ Εν Αθήναις την 19 Αυγούστου/ 1850/ Ο υποφαινόμενος πιστός και αφοσιωμένος της Υ. Μ. υπήκοος και αξιωματικός, άμα ήχησεν η υπέρ της ανεξαρτησίας της Ελλάδος σάλπιγξ έλαβον τα όπλα κατά των Τυράννων αυτής και συνύψωσα και εγώ την της παλιγγενεσίας σημαίαν επί της Αγίας Λαύρας την 25 Μαρτίου 1821. Εκείθεν πορευθείς όπου η ανάγκη της πατρίδος απήτει…».

Παραυρέθηκε λοιπόν στην Αγία Λαύρα. Πότε; στις 25 Μαρτίου 1821. Τι έγινε εκεί; Ανύψωση της σημαίας της παλιγγενεσίας… Αυτός τα λέει!

Δεν αναγράφω το όνομά του για ευνόητους λόγους…

Τα παραπάνω αναφέρονται στο Ιστορικό Λεξικό της Επαρχίας Καλαβρύτων.

Το χειρόγραφο είναι από τα Γ.Α.Κ.

Άλλη μία μαρτυρία για την έναρξη της επανάστασης στην επαρχία Καλαβρύτων.

Σε πιστοποιητικό με ημερομηνία 17 Ιανουαρίου 1844, των οπλαρχηγών Βασιλείου Πετιμεζά, Νικολάου Πετιμεζά και Δημητρίου Ν. Μπούκη, προς αγωνιστή του 1821, μεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής:

«… ο εκ του χωρίου […]της επαρχίας Καλαβρύτων […] προ τρία έτη της Επαναστάσεως έλαβε τότε με τους δια την επανάστασιν Εταιριστάς, είτα αυτός πρώτος μετά του Χονδρογιάννη και άλλους εις θέσιν Χελωνοσπηλιάς, όριον του δήμου Κλειτορίας και Καλαβρύτων, ήχησεν το σημείο της μάχης υπέρ της ανεξαρτησίας του Ελληνικού λαού, κατά του διαβαίνοντος από Καλάβρυτα εις Τρίπολιν βοϊβόδα Ιμβραήμ Αγά κ.λ.π. Μετά ταύτα συμπαραλαβών υπό την οδηγίαν του τριανταπέντε συγχωριανούς του στρατιώτες ως ικανότατος αξιωματικός προκριτώτερος και ευκαταστότερος του χωριού του της εποχής…».

(Η έντονη γραφή είναι από εμένα)

Πηγή: (Ιστορικό λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων).

Καλή χρονιά!

Χρόνια πολλά, αγαπητοί μου φίλοι και αναγνώστες αυτού εδώ του blog!

Εύχομαι υγεία! και ότι καλύτερο για την καθεμιά και τον καθένα σας και τις οικογένειές σας. Ευχές στους συμπατριώτες, στους Καλαβρυτινούς και στους Έλληνες και Ελληνογενείς σ’ όλο τον κόσμο!

Πρώτο αίτημα για το νέο έτος, να λήξει ο πόλεμος παντού. Δεύτερο αίτημα να χορτάσουν οι πεινασμένοι όλου του κόσμου. Τρίτο αίτημα να λείψουν οι ασθένειες. Τέταρτο αίτημα να μειωθεί η φτώχεια και η εξαθλίωση των ανθρώπων. Πέμπτο αίτημα, να μη χαθούν οι αξίες…..

Ας είμαστε αισιόδοξοι με την ελπίδα ότι το 2023 θα είναι καλύτερο από το 2022 που φεύγει.

«Αν ο άνθρωπος έχει εξελιχθεί από μαϊμούδες και πιθήκους, τότε γιατί έχουμε ακόμα μαϊμούδες και πιθήκους;» (George Carlin[1]).

(Η Φωτογρ. είναι από το διαδίκτυο)

Υποτίθεται ότι εξελισσόμαστε. Είναι αυτό αλήθεια; και προς ποιά κατεύθυνση;

Ο George Carlin αναφέρεται προφανώς στη βιολογική εξέλιξη, την αλλαγή δηλαδή ζώντων οργανισμών προϊόντος του χρόνου.

Αυτή η βιολογική εξέλιξη, σε ότι αφορά το ανθρώπινο είδος, συνοδεύτηκε από την εξέλιξη του πολιτισμού, των ηθών και της κοινωνικής συμπεριφοράς αυτού (πολιτισμική εξέλιξη), αφού ο πολιτισμός (δηλ. το σύνολο των εννοιών: αξίες, θρησκεία, γλώσσα, νόμοι, ήθη και έθιμα, τεχνολογικά επιτεύγματα, κοινωνική συμπεριφορά κ. ά.) αναφέρεται και αφορά μόνο ή σχεδόν μόνο  το ανθρώπινο είδος.

…………………………………………………………………………………………

Χθες, πολύ πρωί, όπως και αμέτρητες άλλες φορές τα τελευταία 40 χρόνια που ζω σ’ αυτή την πόλη, κατέβηκα στο δρόμο και σκούπισα το πεζοδρόμιο και το μέρος του δρόμου προς την πλευρά του πεζοδρομίου μας. Αυτό μου πήρε πάνω από μία ώρα. Στην άκρη του δρόμου, λόγω του παρκαρίσματος, αλλά και της εγκατάλειψης, πέραν των σκουπιδιών που σωρεύονται, έχουν σχηματιστεί  μικρές λακκούβες οι οποίες γεμίζουν από διάφορα απόνερα, και σε συνάρτηση με φύλλα, σκουπίδια κ.λ. αν μείνουν, αρχίζουν να μυρίζουν.

Αν δεν σκούπιζα το δρόμο αυτόν, θα είχε γίνει μεγάλος και επικίνδυνος σκουπιδότοπος, αφού στα τόσα χρόνια που σας ανέφερα, ούτε κάποιος υπάλληλος του δήμου σκουπίζει, και μόνο 2-3 φορές πέρασε η «σκουπιδιάρα» του δήμου, και αυτό έγινε ελάχιστες ημέρες προ των εκλογών…

Αφού σκούπισα το μέρος όλο και πήγα στον κάδο περί του 3 κουβάδες σκουπίδια, έλλειψα για μία περίπου ώρα. Επιστρέφοντας είδα, στην ήδη σκουπισμένη και καθαρή άκρη του δρόμου, πεταμένο ένα μικρό «μπόγο», επιμελώς τυλιγμένο, που έκανε «μπάμ» από μακριά.

Κάποιος ή κάποια, ξεφορτώθηκε στο δρόμο, εκεί ακριβώς που για λίγο πάρκαρε το όχημά του (της), κάτω ακριβώς από την πόρτα του αμαξιού, αυτό το προϊόν της προηγηθείσης «αλλαγής» του τέκνου της ή της δικής της «προσωπικής» ικανοποίησης. Οι κάδοι των σκουπιδιών είναι περί τα 10 μέτρα απόσταση, και μάλιστα στην ίδια πλευρά του δρόμου. Όμως ο εύκολος τρόπος, αυτός που το περιβάλλον τον (την) δίδαξε, ως και η ανάλογη παιδεία του (της) ωδήγησαν, σ’ αυτή την ενέργεια.

Έτσι ως γελοίος και γραφικός, αναγκάστηκα να καθαρίσω πάλι το χώρο.

 Πριν χρόνια, όταν η περίφραξη του οικοπέδου ήταν με πλέγμα, αυτά, καθώς και σακούλες με διάφορα σκουπίδια τα κρεμούσαν στο πλέγμα της περίφραξης. Θέαμα φοβερό για πολιτισμένα (υποτίθεται) όντα.

Προ ημερών, παρακολούθησα από το μπαλκόνι που καθόμουν το εξής θέαμα: Πάρκαρε ένας γύφτος (εγώ έτσι τους ξέρω και τους λέω – χωρίς ίχνος ρατσισμού – και όχι «ρομά») το όχημά του και πήγε στο απέναντι μέρος του δρόμου για δουλειά του. Πίσω η συμβία του φρόντισε και άδειασε κάτω ακριβώς από την πόρτα της ό, τι σκουπίδι υπήρχε μέσα στο αμάξι. Φεύγοντας τα άφησε όλα στο δρόμο.

Κατέβηκα πάλι (όπως και πολλές άλλες φορές) και ως γελοίος και γραφικός, αναγκάστηκα να καθαρίσω το δρόμο.

Άλλες φορές βλέπω κουτιά μπύρας αφημένα στο πεζοδρόμιο ή σε κάποιο πρεβάζι μάντρας. Αυτά, απ’ ότι έχω διαπιστώσει, τα αφήνουν οι πολύ «άντρες», βορειοδυτικοί μετανάστες στη χώρα μας, που πίνουν τη μπύρα αλλά τους είναι δύσκολο να πετάξουν λίγα μέτρα παραπέρα το άδειο κουτί.

Πριν αρκετό καιρό, είδα κάποιον να έχει παρκάρει στο δρόμο αυτόν, να τρώει το «τυλιχτό» σουβλάκι και στη συνέχεια, αφού σκουπίστηκε και με επιμέλεια τύλιξε όλα τα χαρτιά, τα άφησε κοιτάζοντας ερευνητικά γύρω του, να γλιστρήσουν κάτω από την πόρτα του οχήματός του, στο δρόμο…

Αγαπητοί φίλοι,

Στα χρόνια που ήμουν μαθητής στο δημοτικό περί το 1956-1962, στα σχολεία, μεταξύ άλλων πολλών επιγραφών, υπήρχε και η εξής: «Το νερό και το σαπούνι είναι πολιτισμός».

Πρέπει να ξανά-αναρτηθεί!

Ομοίως ο νόμος που απαγορεύει τη ρίψη σκουπιδιών στο δρόμο, πρέπει να εφαρμοσθεί!

Εδώ θα ήθελα να προσθέσω το εξής: Αν κάποιος έχει πάρει διαζύγιο με τις έννοιες της καθαριότητας και της υγιεινής, στην προσωπική του ζωή, δεν μπορεί να έχει αναλάβει ανάλογες αρμοδιότητες που αφορούν το κοινωνικό σύνολο.

Δυστυχώς η θεωρητική εξέλιξη του πολιτισμού στον τόπο μας δεν συνοδεύεται και από ανάλογη πρακτική…

Αυτά και άλλα πολλά, οδηγούν στη σκέψη ότι οι ανθρώπινες μαϊμούδες και οι πιθηκίζοντες άνθρωποι όχι μόνο δεν θα εναρμονιστούν ποτέ με την πολιτισμική εξέλιξη, αλλά θα είναι η τροχοπέδη για την εξέλιξη των λοιπών  ανθρώπων και κοινωνιών.

Υ. Γ.

1. Ελπίζω να έγινε κατανοητή η συσχέτιση του τίτλου με το περιεχόμενο, ο λόγος δηλαδή που ανέφερα τα παραπάνω.

2. Ζητώ συγνώμη γιατί παραβίασα το σκοπό του blog αυτού, που είναι αμιγώς η παράθεση ιστορικών γεγονότων, προσώπων κ.λ.

—————————————————-

---

[1] Ο Τζορτζ Ντένις Πάτρικ Κάρλιν: Αμερικανός κωμικός, ηθοποιός, κοινωνικός κριτικός και συγγραφέας. Έχει χαρακτηριστεί ως «ο πρύτανης των κωμικών της αντικουλτούρας».

6η Δεκεμβρίου (του αγίου Νικολάου)…

Πηγή: Συναξαριστής Νικοδήμου Αγιορείτου (τ. Α΄) – Αθήνα 1868.

Σήμερα «είναι του αγίου Σάββα».

————————————————————

———————————————————————

(Πηγή: Συναξαριστής Νικοδήμου Αγιορείτου, τ. Α΄ Αθήνα 1868).

Της αγίας Βαρβάρας σήμερα…

Σημείωση: Το χειρόγραφο αυτό κείμενο προέρχεται από το «Συναξαριστή…» του Νικοδήμου Αγιορείτου (τ. Α΄, έκδοση Βενετία 1819).

Πλέον αναλυτικά περί της αγίας αυτής βλ. στο «Μέγα Συναξαριστή» του Κων/νου Χ. Δουκάκη, 12 τόμο.

Στην πρώτη σελίδα του βιβλίου αυτού – του Νικοδήμου -, αναφέρεται χειρογράφως ότι το βιβλίο κατείχε ο εκ Σκεπαστού (Βυσωκά Καλαβρύτων;) Αρχιμανδρίτης Μάξιμος, για τον οποίο δεν γνωρίζω άλλα στοιχεία.

Ηρωΐδες της Ελληνικής Επανάστασης…

Η Ελένη Αναϋπόνυμφη (ή Αναειπόνυμφη – νύφη του Αναΐπη).

Τον Αύγουστο του 1826 ο Ιμπραΐμ είχε αναχωρήσει από τη Σπάρτη και βρέθηκε στα Βαρδουνοχώρια. Οι κάτοικοι προ του κινδύνου κρύφτηκαν στα βουνά της Ανατολικής Μάνης και κυρίως στο χωριό Πολυάραβο, που ήταν σε οχυρή θέση ώστε, οχυρωθέντες εκεί, να αμυνθούν κατά του Ιμπραΐμ. Στις 26 του ιδίου μηνός έγινε επίθεση των Τούρκων στον Πολυάραβο, αλλά απεκρούσθησαν όπως και την επόμενη και μεθεπομένη ημέρα 28 Αυγούστου, όταν αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν εκτάκτως. Μεγάλη η προσφορά των Ελληνίδων οι οποίες κυνήγησαν τους Τούρκους με τα δρεπάνια και αυτοί στον πανικό τους εγκατέλειψαν τα όπλα τους…

Εκεί είχε φθάσει και η Κωνσταντία Ζαχαριά επικεφαλής 250 παλληκαριών και λίγων Λακεδαιμονίων γυναικών.

Πηγή: Το βιβλίο της Σωτηρίας Ι. Αλιμπέρτη «Αι ηρωΐδες της Ελληνικής επαναστάσεως», Αθήναι 1933, σ. 365.

«Αγαθά στοιχειά». Συλλογή διηγημάτων της κ. Παναγιώτας Π. Λάμπρη.

Πριν λίγες ημέρες, έλαβα από την κα Παναγιώτα Π. Λάμπρη[1] την ηλεκτρονική έκδοση του βιβλίου της με τίτλο «Αγαθά στοιχειά/ Διηγήματα» (Πάτρα 2022, https://issuu.com/panagiotalampri/docs/_-_4edc698a5c8dac) και την ευχαριστώ πολύ για την τιμή στο πρόσωπό μου.

Το βιβλίο αυτό το οποίο, αφιερώνεται στην αείμνηστη μητέρα της συγγραφέως,  αποτελείται από 174 σελίδες, είναι μία συλλογή από δεκατέσσερα διηγήματα, καθένα των οποίων αναφέρεται σε μια γυναίκα: την Αλεξάνδρα, την Αναστασία, τη Βάγγιω, τη Βασιλική, την Ευανθία, τη Θανάσω, την Κωνστάντω, τη Λάμπρω, τη Λένη, τη Μαριάννα, την Όλγα, την Πανάγιω, τη Φανή και  τη Χρύσω. Κάθε διήγημα φέρει σαν τίτλο το όνομα μιας εξ’ αυτών. Κάθε μία δε εξ’ αυτών των γυναικών αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της οικογένειας που αυτή δημιούργησε αλλά και μία σημαντική και ξεχωριστή μορφή της κοινωνίας. Είναι η γυναίκα σύζυγος, κόρη , μάνα, γιαγιά, είναι η γυναίκα αγρότισσα, η γυναίκα του μόχθου, της προσφοράς, η γυναίκα η άξια που, μέσα από πολλές δυσκολίες κυρίως τα περασμένα χρόνια αλλά και σήμερα ίσως περισσότερο, κράτησε ψηλά το γόητρό της, έμεινε πιστή στο καθήκον της, στον άνδρα της, στην οικογένειά της και ανάθρεψε τα παιδιά της.

Αυτές τις ευαίσθητες αλλά και σκληρές γυναίκες εξυμνεί η κα Λάμπρη, αλλά πως; Συνθέτοντας τις προσωπικότητές τους με έναν ιδιαίτερα ευχάριστο, κομψό, γλαφυρό αλλά και «κοφτό» τρόπο που σε φέρνει πρόσωπο με πρόσωπο με κάθε μία εξ’ αυτών, ζωγραφίζοντας με καθαρά και έντονα χρώματα το περιβάλλον τους, μεταφέροντας τις τοπικές συνήθειες, τα τοπικά ήθη και έθιμα, τη σκληρή ζωή στην ύπαιθρο. Περιγράφοντας τους χαρακτήρες τους, τα βιώματά τους, την ψυχική τους διάθεση, την ανάγκη τους να μιλήσουν σε κάποιον, δηλαδή στον αναγνώστη. Πετυχαίνει να σε φέρει χρόνια πίσω, τότε που η ζωή ήταν διαφορετική, φτωχική, δύσκολη αλλά και ευχάριστη.

Διάβασα αυτά τα διηγήματα. Καθένα εξ’ αυτών μου θύμισε κάτι από το παρελθόν, είχε κάτι να μου πει και μου άφησε μια γλυκόπικρη γεύση από τη ζωή στην επαρχία σε αντιστοιχία με τη μετέπειτα ζωή στο πολύβουο άστυ. Κάθε μία από αυτές τις γυναίκες είναι μια ξεχωριστή και ιδιαίτερη ιστορία και ένα παράδειγμα για το «πως δένεται το ατσάλι» διαχρονικά.

Το πόνημα συνοδεύεται από «Γλωσσάρι» και από φωτογραφίες κυρίως αυτών των γυναικών και άλλων.

Αναφέρεται επίσης ότι το διήγημα «Η Βάγγιω» (σελ. 39) έλαβε το Ειδικό βραβείο «Αλέκος Κοντόπουλος» στον 1^ο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Βιβλιοθήκης της Αγίας Παρασκευής Αττικής (2021).

Μέσω της «πλατφόρμας “ISSUU” που έχει εκδοθεί το βιβλίο «Αγαθά στοιχειά», μαθαίνουμε ότι έχουν εκδοθεί εκεί και τα εξής έργα της κ. Λάμπρη: «Στιγμές» (ποιητ. Συλλογή – 2022), «Ψηφίδες» (ποιητ. Συλλογή – 2021), «Σε δρόμους του Νεπάλ» (ταξιδιωτ. Εντυπώσεις – 2020), «Ροές» (ποιητ. Συλλογή – 2020), Σταθμοί στον Χρόνο (ποιητ. Συλλογή – 2019), «Λιανοτράγουδα» (ποιητ. Συλλογή – 2019).  Επίσης διαβάζω ότι: Το 2006 εξέδωσε τη λαογραφική μελέτη «Ροδαυγή – Το Ρόδο της Αυγής», το 2009 τη συλλογή διηγημάτων «Το χάσικο ψωμί», το 2011 τη μελέτη «Κ. Α. Διαμάντης, ο Ιστορητής», το 2014 την ποιητική συλλογή «Ἐν ὀδύναις», το 2015 τη μελέτη «Η Μνήμη της Γεύσης – Αρχέγονων Ηπειρωτικών Εδεσμάτων Συναγωγή», το 2016, σε β’ έκδοση, το βιβλίο της «Ροδαυγή – Το Ρόδο της Αυγής», το 2017 τις ταξιδιωτικές εντυπώσεις «Σε δρόμους της Κίνας», το 2018 την ποιητική συλλογή «Χαρμολῦπες» κ. ά.

Καλή πορεία στο πόνημά σας κα Λάμπρη!

Και σε άλλα ανώτερα!

—————————————————————————————————-

---

[1] Η κα Παναγιώτα Π. Λάμπρη γεννήθηκε στη Ροδαυγή Άρτας. Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσ/κης και υπηρέτησε στη Δ/βάθμια Εκ/ση. Αρθρογραφεί, δημοσιεύει βιβλιοπαρουσιάσεις, διηγήματα, μελέτες και ταξιδιωτικά κείμενα κι έχει βραβευτεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς….

Θ. Τζώρτζης.

«Ο διάλογος εθνικής αυτογνωσίας και ο εορτασμός του 1821 – Δοκίμιο επί της ουσίας και της διαδικασίας», του κ. Κώστα Τζαναβάρα.

Πριν μερικές ημέρες πήρα από τον αγαπητό διαδικτυακό φίλο κο Κώστα Τζαναβάρα, σε μορφή pdf, το αποτελούμενο από 24 σελίδες «Δοκίμιο για την Ελληνική αναγέννηση» με τίτλο «Ο διάλογος εθνικής αυτογνωσίας και ο εορτασμός του 1821 – Δοκίμιο επί της ουσίας και της διαδικασίας» Ιούλιος του 2020, και τον ευχαριστώ για την τιμή που μου έκανε να μου στείλει αυτό το πόνημά του.

Ο κος Κώστας Τζαναβάρας, όπως και από την πρώτη σελίδα του δοκιμίου φαίνεται, δηλώνει «Α.Τ.Μ.-Ε.Μ.Π./ σύμβουλος μηχανικός-συγγραφέας ελεύθερος σκοπευτής πολιτικός» και διαμένει στην Κορινθία.

Διάβασα με προσοχή αυτό το δοκίμιο. Δεν είμαι κριτικός βιβλίων, ούτε πολιτικός.

Η γεύση που μου έμεινε είναι η προσπάθεια του συγγραφέα να αφυπνίσει όσους είτε έχουν επαναπαυθεί στις δάφνες των προγόνων μας, είτε μένουν αδρανείς λόγω αδιαφορίας.

Επικαλείται την ιστορία και το παρελθόν της χώρας, αναδεικνύει μειονεκτήματα της φυλής μας και κάνει συγκρίσεις μεταξύ ελληνικού και ρωμαϊκού πολιτισμού, προτείνει μεθόδους δημοσίου διαλόγου και «στρατηγική απεγκλωβισμού». Εξάγει συμπεράσματα.

Αυτά σε συνάφεια με τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της επανάστασης του 1821.

Στις διαπιστώσεις του συμφωνώ σε μεγάλο ποσοστό… Πιστεύω όμως ότι για να γίνει πράξη η θεωρία πρέπει να καλυφθεί ένα μεγάλο κενό που υπάρχει μεταξύ τους, το οποίο στην περίπτωση της πατρίδας μας είναι όχι μόνο μεγάλο αλλά και πολύ δύσκολα μπορεί να καλυφθεί.

Επειδή ο συγγραφέας δηλώνει «πολιτικός», και «Πολιτική είναι η ικανότητα να παρουσιάζεις σήμερα τι θα γίνει αύριο και να εξηγείς αύριο γιατί δεν έγινε» (Τσώρτσιλ), του εύχομαι να γίνει το όραμά του πραγματικότητα και οι προσπάθειές του να «πιάσουν τόπο». Θα είναι ένα σημαντικό βήμα εμπρός για την πορεία της χώρας μας στο μέλλον… Καλή τύχη αγαπητέ κε Τζαναβάρα!

Άλλη μία αναφορά για την «πρώτη φωνή του πολέμου» που «εξερράγη στα Καλάβρυτα».

Στις 26 Δεκεμβρίου 1843, 22 χρόνια μετά την έναρξη της επανάστασης του 1821, οι οπλαρχηγοί Κανέλλος Δεληγιάννης, Δημ. Μελετόπουλος, Β. Πετιμεζάς, Ν. Πετιμεζάς και Δ. Πλαπούτας, στην Αθήνα,  έδωσαν ένα πιστοποιητικό σε δύο μοναχούς του Μ. Σπηλαίου, στο οποίο μεταξύ άλλων, αναφέρουν: «… ότε μάλιστα η πρώτη φωνή του πολέμου εξερράγη εις Καλάβρυτα οι ρηθέντες […] παρευρέθησαν επικεφαλής επέκεινα των πεντήκοντα στρατιωτών έκαστος, ακολουθούντες τούτο μέχρι της καταπαύσεως του πολέμου…».

Όπως διαπιστώνετε από τα τμήματα του εγγράφου τα οποία παραθέτω, τα γράμματα έχουν γίνει αχνά γιατί γράφτηκαν πριν πολλά χρόνια, είναι όμως ευδιάκριτα και ικανά να συμβάλλουν στην αλήθεια, αρκεί να τους δώσουμε την πρέπουσα προσοχή.

Εκ των επιφανών αξιωματικών οίτινες υπέγραψαν αυτό το πιστοποιητικό, οι Πετιμεζαίοι ήσαν Καλαβρυτινοί (Σουδενιώτες) και ο Μελετόπουλος Αιγιώτης. Ο Πλαπούτας όμως και ο Δεληγιάννης δεν ήσαν Καλαβρυτινοί (ο μεν Πλαπούτας ήταν από το Παλούμπα της Λιοδώρας, με μεγάλη πολεμική δραστηριότητα στην  επαρχία Καλαβρύτων, ο δε Δεληγιάννης από Τα Λαγκάδια Γορτυνίας). Είχαν άραγε λόγο να αναφέρουν ψευδώς ότι η πρώτη φωνή του πολέμου εξερράγη εις Καλάβρυτα; Όπως δε, διακρίνω από τη θέση των υπογραφών, το έγγραφο αρχικά έχει υπογραφεί από τους Δεληγιάννη και Μελετόπουλο και στη συνέχεια (επικουρικά;) από τους Πετιμεζαίους και τον Πλαπούτα.

«…η πρώτη φωνή του πολέμου εξερράγη εις Καλάβρυτα…». Αυτά αναφέρουν και μάλιστα σε σχετικά «κοντινό» χρόνο μετά την έναρξη της επανάστασης. Η Ένδειξη αυτή είναι γραπτή, είναι σοβαρή και ουδεμία επιδέχεται αμφισβήτηση.

Τα πλήρη στοιχεία των αγωνιστών παρατίθενται στο «Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων» και επί πλέον στο λ. όπου τα αποδεικτικά στοιχεία για την έναρξη της επανάστασης στην επαρχία Καλαβρύτων.

Πηγή: Τα έγγραφα προέρχονται από τα Γ.Α.Κ.

Σημ.: Το κείμενο υπόκειται στους περιορισμούς της νομοθεσίας περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

Αγωνιστές του 1821 από το Ίσαρι (Ίσωμα) Πατρών.

1. Πολυδωρόπουλος Χρήστος.

Σε αίτησή του προς τον Δήμαρχο Φαραίων που συντάχθηκε στη Χαλανδρίτσα, με ημερομηνία 15 Μαΐου 1839, ανέφερε τα εξής:

«…. Ο υποφαινόμενος Χρήστος Πολυδωρόπουλος ετών 34 γέννημα Π. Πατρών και κάτοικος του χωρίου Ίσαρι του δήμου Φαραίων της επαρχίας Αχαΐας αναφέρομαι προς την νομαρχίαν ταύτην ότι κατά το 1835 έτος καθυπέβαλα προς την επί των αριστείων επιτροπήν πιστοποιητικά έγγραφα των προς την πατρίδα στρατιωτικών εκδουλεύσεών μου υπό του οπλαρχηγού κυρίου Θάνου Κουμανιώτου και επειδή εισέτι δεν έλαβον το ανήκον αριστείον με το οποίον η Α. Μ. ηυδόκησε να τιμήση τους συτρατιωτικούς του αγώνος, δια τούτο παρακαλείσθε κύριε Δήμαρχε, να ευαρστηθής να διευθλυνης την παρούσαν μου όπου δει σημειώνων[;] και την από 1-13 Μαρτίου 1839 κοινοποίησιν της Γραμματείας των Στρατιωτικών δια να μοι σταλθή το υστερούμενον αριστείον. Εν Χαλανδρίτση την 15 Μαΐου 1839, ο ευπειθέστατος Χρίστος Πολυδωρόπουλος».

Στη συνέχεια ο δήμαρχος σημειώνει: «επικυρούται το γνήσιο της υπογραφής…» και: «Του αναφερομένου η σταθερά διαμονή είναι το χωρίον Ίσαρι του δήμου Φαρών της διοικήσεως Αχαΐας, δεν φέρει ουδείς άλλος το όνομα και επώνυμό του, έχει την ηλικία των 34 ετών, δεν διώκεται αφ’ όσα αναφέρει το άρ. 22 του ποιν. Νόμου, χαίρει άκραν υπόληψιν, και της καλής διαγωγής του».

Εις το περιθώριο της αίτησης αναφέρεται σημείωση της αρμοδίας επιτροπής, ότι δικαιούται Σιδηρούν αριστείο και ότι διαμέενι στο ίσαρι Πατρών.

2. Καραμπαστέλας Γεώργιος.

Σε αίτησή του που συντάχθηκε στη Χαλανδρίτσα στις 16 Δεκεμβρίου 1841 και απευθυνόταν στον δήμαρχο Φαρών, αναφέρει ότι ήτο γεωργός, 50 ετών κάτοικος Ίσαρι Φαρών, ότι ήτο αγράμματος και αντί αυτού υπέγραψε την αίτηση ο Ζήσιμος Στεφανόπουλος. Στο τέλος της αίτησης, στις 21 του μηνός, βεβαιώνει ο δήμαρχος Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλος, ότι ο αιτών ήτο αμέμπτου διαγωγής, δεν εκατηγορείτο για κάποιο αδίκημα και δεν έφερε άλλος στο δήμο αυτό το ίδιο ονοματεπώνυμο. Συνημμένα υπέβαλλε το παρακάτω πιστοποιητικό.

Σε πιστοποιητικό, το οποίο συντάχθηκε στην Πάτρα το 1841, αναφέρονται τα εξής: «Πιστοποιούμεν οι υποφαινόμενοι ότι ο κύριος Γεώργιος Καραμπαστέλας κάτοικος του χωρίου Ίσαρι του δήμου Φαρών της διοικήσεως Αχαΐας, άμα άρχισε ο ιερός υπέρ πατρίδος αγών έλαβε τα όπλα και εκινήθη κατά των εχθρών υπό την οδηγίαν μας παρευρεθείς εις διαφόρους μάχας και ιδίως α) εις την μάχην των Πατρών, β) εις την μάχην του Δερβενακίου, γ) εις την μάχην της Τριπόλεως και Ακράτας καθώς και εις διαφόρους άλλας μάχας προθύμως αγωνιζόμενος και γενναίως φερόμενος ο παρευρισκόμενος όπου η χρεία της πατρίδος ήθελε το καλέσει. Διό κατ’ αίτησίν του του επαφήνωμεν το παρόν ίνα του χρησιμέυση όπου ανήκει. Εν Πάτραις τη 10 Δεκεμβρίου 1841. Δημήτριος Χρυσαντακόπουλος ταγματάρχης. Αγγελής Σακέτος λοχαγός, Χρήστος Καράμπαμπας λοχαγός». Στη συνέχεια, την ίδια ημέρα, υπάρχει επικύρωση της γνησιότητας των παραπάνω υπογραφών από τον δήμαρχο Φαρών Σπηλιοτόπουλο.

3. Παπαδημητρακόπουλος Κωνσταντίνος.

Σε πιστοποιητικό, το οποίο συντάχθηκε στην Πάτρα το 1841, αναφέρονται τα εξής:

«Πιστοποιούμεν οι υποφαινόμενοι ότι ο κύριος Κωνσταντίνος Παπαδημητρακόπουλος κάτοικος του χωρίου Ίσαρι του δήμου Φαρών της διοικήσεως Αχαΐας, άμα άρχισε ο ιερός υπέρ πατρίδος αγών έλαβε τα όπλα και εκινήθη κατά των εχθρών υπό την οδηγίαν μας παρευρεθείς εις διαφόρους μάχας και ιδίως α) εις την μάχην των Πατρών, β) εις την μάχην του Δερβενακίου, γ) εις την μάχην της Τριπόλεως και Ακράτας καθώς και εις διαφόρους άλλας μάχας προθύμως αγωνιζόμενος και γενναίως φερόμενος και παρευρισκόμενος όπου η χρεία της πατρίδος ήθελε το καλέσει. Διό κατ’ αίτησίν του του επαφήνωμεν το παρόν ίνα του χρησιμεύση όπου ανήκει. Εν Πάτραις τη 10 Δεκεμβρίου 1841. Δημήτριος Χρυσαντακόπουλος ταγματάρχης. Αγγελής Σακέτος λοχαγός, Χρήστος Καράμπαμπας λοχαγός».

Στη συνέχεια, την ίδια ημέρα, υπάρχει επικύρωση της γνησιότητας των παραπάνω υπογραφών από τον δήμαρχο Φαρών Α. Σπηλιοτόπουλο.

Πηγή: Γ.Α.Κ.

(Σημείωση: Όσα παραπάνω αναφέρθηκαν, υπόκεινται στους περιορισμούς της περί πνευματικών δικαιωμάτων νομοθεσίας.)

Χρονόπουλος Κώστας, αγωνιστής του 1821 από του Λαλικώστα.

Χρονόπουλος Κώστας από Λαλικώστα.

Σε αίτησή του προς τον δήμαρχο Φαραίων, με ημερομηνία: Χαλανδρίτσα 14 Δεκεμβρίου 1841, αναφέρει ότι είχε γεννηθεί και κατοικούσε στο Λαλικώστα , ότι ήταν 37 ετών και γεωργός στο επάγγελμα.

Συνημμένο της αίτησης είχε πιστοποιητικό στο οποίο βεβαιώνονταν οι μάχες στις οποίες είχε λάβει μέρος. Ζητούσε να διαβιβαστούν αυτά τα έγγραφα αρμοδίως για να «αξιωθή του στρατιωτικού εθνοσήμου». Την αίτησή του αυτή, αντ’ αυτού, την υπογράφει ο Κ(;) Εμμανουήλ.

Στο περιθώριο της αίτησης βεβαιώνει ο δήμαρχος Φαρών Σπηλιωτόπουλος, στις 20 Δεκεμβρίου 1841, ότι «όνομα και επώνυμο του αναφερομένου δεν φέρει ουδείς άλλος εις τον δήμον τούτον, κανενός είδους επί πλημμελήματι κατηγορία δεν προσβάλλει την υπόληψίν του. Βεβαιούμεν ότι η διαγωγή του είναι ήσυχος και άμεμπτος, ευπειθής δε εις την στρατιωτικήν του υπηρεσίαν…».

Το πιστοποιητικό έχει ως εξής:

«Πιστοποιούμεν οι υπογεγραμμένοι ότι ο κύριος Κώστας Χρονόπουλος ετών 37 γεννηθείς και κατοικών εις Λαλικώστα του δήμου Φαραίων απ’ αρχής του υπέρ ελευθερίας της πατρίδος αγώνος υπηρέτησε την πατρίδα στρατιωτικώς παρευρεθείς εις διαφόρους Μάχας υπό την οδηγίαν των υποφαινομένων και άλλων οπλαρχηγών εις τας περί των Πατρών και Ρίου κατά καιρόν πολιορκίας, εις Κόρινθον, Ακράταν, Νταβιάν, Άγιον Ιωάννην και Καυκαριάν, δείξας ικανήν ανδρείαν, ευτολμίαν και ευπείθειαν εις τας διαταγάς των ανωτέρων του. Πιστοποιούμεν ταύτα  όθεν κατ’ αίτησίν του. Εν Χαλανδρίτζα την 12 10 βρίου 1841./ Δημήτριος Χρυσαντακόπουλος ταγματάρχης./ Αγγελής Σακέτος λοχαγός./ Χρήστος Καράμπαμπας λοχαγός».

Στη συνέχεια ο δήμαρχος Φαρών στις 20 Δεκεμβρίου 1841, εκ Χαλανδρίτσης, βεβαιώνει το γνήσιο των υπγραφών των παραπάνω οπλαρχηγών.

Ο Κώστας Χρονόπουλος, όπως και σε δύο άλλες αναρτήσεις στο παρόν blog αναφέρω (28.7.2013 και 15.11.2018) ήταν στρατιώτης του Μπενιζέλου Ρούφου και του απενεμήθη το «Σιδηρούν» αριστείο.

Πηγή: Γ.Α.Κ.

Ένας Σκοταναίος (Κοκοβίτης) εξυμνεί ποιητικά το χωριό του…

Είχα την τιμή να συναντήσω, την πρόεδρο του Συλλόγου Σκοταναίων κα Χρονοπούλου και τον κο Σατολιά, μέλος του Δ.Σ. αυτού, οι οποίοι μου ενεχείρησαν ένα βιβλιαράκι με ποιήματα κυρίως, του Σκοταναίου Νικολάου Σατολιά.

Στη συνέχεια παραθέτω τον πρόλογο αυτού καθώς και ενδεικτικά ποιήματά του, ως επίσης και ένα σημείωμά του στο οποίο αποτυπώνει τις γειτονιές των Σκοταναίων και εκφράζει τη μελαγχολία του για την ερήμωσή τους.

Ο Νίκος Σατολιάς, από την Κόκοβα, στο βιβλίο του «Το χωριό μας» από την ποιητική συλλογή «Ξεχασμένη άνοιξη», (αυτοέκδοση, 2022;), εκτός από τα ποιήματα τα οποία έχει καταγράψει, και στα οποία αποτυπώνει με ποιητική ευαισθησία και λυρισμό, την αγάπη για το χωριό του και τη νοσταλγία της επιστροφής σ’ αυτό – αλλά και στα άλλα χωριά -, παραθέτει, μεταξύ άλλων, και το εξής κείμενο:

«Οι γειτονιές του κόσμου.

Έγινα μοναχικός περιπατητής στους μαχαλάδες του χωριού μου, ξεκινώντας από τις απάνω Αχλάδες, εκεί στα γνώριμα μονοπάτια. Εδώ θα ήθελα να ανοίξω μια παρένθεση, τα ονόματα κάθε οικογένειας θα τα γράψω με το παρατσούκλι τους, όπως τότε, έτσι να μην ξεχνούμε τις ρίζες μας και τις παραδόσεις μας.

Ανηφόρισα λοιπόν σιγά σιγά στους Κατσουφαίους, στο πατρικό μου σπίτι, στάθηκα για λίγο ακουμπισμένος στη μάντρα, παρέα με τις μνήμες και τις θύμησες του παρελθόντος. Πήρα μια βαθιά ανάσα και κατηφόρισα προς τους Παλιβαίους, στους Ζουρλαγκαίους, πέρασα απέναντι στα Χρονέικα και στου μπάρμπα Ανδρέα του Ζήκου … παντού ερημιά. Λύπη και στενοχώρια πλημμυρίζουν την ψυχή μου για την απουσία τόσων ανθρώπων.

Συνέχισα πιο πέρα, προς τους Μπολοτσαίους, σφραγισμένες πόρτες και παράθυρα, λες και δεν περιμένουν κανέναν. Σκεπτικός και απογοητευμένος γύρισα προς το χωριό και σταμάτησα λίγο στις Ρεβέκκας, εκεί κοντά στο βράχο, σύμβολο μιας θλιβερής και πονεμένης ιστορίας.

Άφησα τις δυσάρεστες σκέψεις πίσω μου και ανηφόρισα προς την επάνω βρύση. Κάθισα λίγο να ξανασάνω και συνέχισα προς το σχολείο. Εκεί έγινα πάλι ο μικρός με το ταγαράκι στον ώμο, τα τρύπια παπούτσια και το μπαλωμένο κοντό παντελονάκι. Έπαιξα, έκλαψα όπως τότε και ξεκινώ το σεργιάνι σε μια άλλη γειτονιά, εκεί στους Κοκορελαίους, στου Τσάλα, στου Χρόνη, στου Ασημακόπουλου, Ρηγαίους, Καφαραίους. Το μόνο που έβλεπα γκρεμισμένους τοίχους, γκρεμισμένους φούρνους, κήπους και αυλές γεμάτα αγριόχορτα που σκέπαζαν πόρτες και παράθυρα. Απελπισία, πίκρα και ερωτηματικά … γιατί κατάντησαν έτσι οι γειτονιές μας, πως έφυγαν τόσοι άνθρωποι.

Μιλώντας με τον εαυτό μου κατηφόρισα προς τους Ντρουγουταίους, Ντουμαίους πέρα στης Μιχαλιάς, στου Ντάνισκα, στου Μυλωνά, στου Βάγια, στης Πανωραίας, στου Στασινόπουλου. Όλη η διαδρομή μία απόλυτη ερημιά, μια σιωπή που σε πληγώνει και δεν σου αφήνει περιθώρια να ελπίζεις σε κάτι. Βγήκα προς την αγορά, ήθελα να πιω έναν καφέ και να ξαποστάσω για λίγο, αλλά τα καφενεία ήταν κλειστά … κάθισα για λίγο στη μάντρα της αγοράς, αγναντεύοντας τον τόπο. Μετά από λίγη ξεκούραση αναχωρώ για άλλες γειτονιές, ξεκινώντας από τους Μπουζιοταίους του Καυρήκα, Τσιμπιρδοναίους, Πυλαταίους, του Παρασκευά, του Δήμου, του Νιόνιου, του Καραγιάννη, του Αντωνόγιαννη, του Σιώπα, του Σφιρή, όλα κλειστά, όλα ερειπωμένα.

Συνεχίζω προς τα κάτω του Αίδόνη, του Σωτήρη, του Λάππα, του Μπέκου, του Πέτρου, τα Παυλέικα, Φουντοuκλαίους, του Καγιά, στου Νταφαλιά, στου Τσαϊπά, στου Μερκοκώστα, πέρασα στου Κυριακόπουλου, στου Κούνα, στου Λάγιου. Ανέβηκα προς τους Μουγκολιαίους, Γκολφιναίους, Νιαουραίους, Πλαστηραίους, τους Δεληγιανναίους. Παντού ίδια εικόνα … περπάτησα σε σοκάκια, σε ρούγες και γειτονιές, σε στράτες που κάποτε ήταν γεμάτες κόσμο. Τώρα δε βλέπω τίποτα που να μου θυμίζει αυτά τα χρόνια.

Παντού βασιλεύει απόλυτη σιωπή και ερημιά. Πόρτες και παράθυρα όλα κλειστά και άλλα τσακισμένα από τον χρόνο. Ραγισμένοι τοίχοι, αυλόπορτες μισάνοιχτες με σκουριασμένα ζεμπερέκια θαμμένα στο χώμα.

Κοιτάζω με παράπονο τα χαγιάτια μήπως και δω την κυράκα όπως τον παλιό καιρό, να κρεμάει το ρόδι, το κυδώνι, το σταφύλι στο τούλι. Μήπως τη δω να σκουπίζει με το σάρωμα την αυλή και να ποτίζει το αδύνατο γεράνι στην γλάστρα, μήπως την δω με την ρόκα της να ξαίνει το μαλλί ακουμπισμένη σε κάποιον τοίχο στο προσήλιο. Μάταια όμως, παντού σιγή, απόγνωση, ερήμωση. Περπατώ και μιλώ μόνος μου και συμφωνώ πως ο χρόνος πάντα κερδίζει.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έφυγαν, αφήνοντας πίσω τους τ’ αρχοντικά τους, τα πλούτη τους, τη γη τους. Πήγαν σ’ έναν άλλο κόσμο, πέρασαν από την πόρτα που δεν κλείνει ποτέ, εκεί στο σταυροδρόμι προς την αιωνιότητα. Δεν τους περιμένουμε, ίσως μας περιμένουν αυτοί. Θα έχουν παλιές και ωραίες ιστορίες για να μας διηγηθούν. Συνεχίζω τον δρόμο μου ψάχνοντας αυτούς που έχουν φύγει …

Δυστυχώς αυτός είναι ο νόμος της ζωής, του χρόνου, της φύσης, της ανθρωπότητας, χωρίς να μπορούμε να τον αλλάξουμε ποτέ …».

Καλοτάξιδο, και σε άλλα ανώτερα , κε Σατολιά!

Ακόμα μια αδιάσειστη μαρτυρία για την έναρξη της Επανάστασης στα Καλάβρυτα.

Τέσσερα μόλις χρόνια μετά την έναρξη της επανάστασης του 1821, δηλ. στις 5 Φεβρουαρίου 1825, ένας Καλαβρυτινός στρατηγός, πρωτοκλασάτος και παρών στα γεγονότα εκείνα, σε έγγραφό του προς το Εκτελεστικό Σώμα, αρχίζει ως εξής:

» Προς το Σεβαστόν εκτελεστικόν σώμα./ Είναι ομολογούμενον, ότι η πρώτη αρχή του ιερού τούτου πολέμου άρχισεν κατά την Πελοπόννησον από το μέρος Καλαβρύτων, ώστε οπού ένας είμαι…».

Ιδού και τα αποσπάσματα (αρχής και τέλους) από το χειρόγραφο έγγραφο, με την επιβεβλημένη αλλοίωση, της υπογραφής κ.λ.

Το έγγραφο είναι από τα ΓΑΚ.

Το έγγραφο έχει περιληφθεί στο Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων και στη συνέχεια τελευταία το έχουν αναφέρει και άλλοι συγγραφείς. Εγώ βέβαια παρουσιάζω τα αποσπάσματα από το ευρεθέν χειρόγραφο αυτό, ώστε να μην υπάρχει κάποια αμφιβολία όσων λέγονται και γράφονται από μέρους μου και με την ελπίδα να πεισθούν και οι αμφισβητίες.

Θ. Τζώρτζης.

Ιστορικές φωτογραφίες από τον εορτασμό της επετείου της μάχης κατά των Τούρκων στο Μ. Σπήλαιο (έτος 1970 και 1960) και η σχετική διόρθωση.

Α) Στην παρακάτω φωτόγραφία μεταξύ των άλλων απεικονίζεται (εντός του κόκκινου κύκλου) και ο Ηγούμενος τότε της μονής Ταξιαρχών Αιγίου, Αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Παπαζαφείρης, όστις λανθασμένα αναφέρεται Θεόκλητος Ζαφειρίου.

Ο Θεόκλητος Παπαζαφείρης ήταν από το Γκέρμπεσι (Προφ. Ηλία) και έφερε – από τον πατέρα του – το προσωνύμιο «Γιαταγάνας». Διετέλεσε ηγούμενος της Μονής Ταξιαρχών από το 1957 έως το 1980. Πέθανε το έτος 1997. Έχει ταφεί στη Μονή Ταξιαρχών Αιγίου.

Πατέρας του ήταν ο Παναγιώτης Παπαζαφείρης ή «Γιαταγάνας», όστις διετέλεσε πρόεδρος στο Γκέρμπεσι για αρκετά χρόνια.

Στην πρώτη σειρά βέβαια και ο Δεσπότης Γεώργιος Πάτσης.

Β) Η επόμενη φωτογραφία είναι του έτους 1960, πάλι στο Μ. Σπήλαιο, κατά την αναπαράσταση της μάχης.

Εντός του του κόκκινου κύκλου ο αείμνηστος ηγούμενος των Ταξιαρχών Αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Παπαζαφείρης όστις και εδώ αναφέρεται λανθασμένα.

Πηγή της φωτογραφίας: Νικ. Π. Παπαδόπουλου: «Κατακαημένου Μοριά σελίδες του 1821».

«Χαραλάμπειος Δημοτική βιβλιοθήκη» του δήμου Καλαβρύτων.

Με το παρακάτω διάταγμα συστήθηκε στα Καλάβρυτα η «Χαραλάμπειος Δημοτική βιβλιοθήκη», δια «την ανύψωσιν του πνευματικού και επαγγελματικού επιπέδου των κατοίκων» όπως αναφέρει και το ιδρυτικό αυτό Β. Δ.

Σε σχετικό ερώτημα προς τους αρμοδίους του δήμου, πριν μερικά χρόνια, για να στείλω εκεί βιβλία μου, η απάντηση ήταν: Δεν υπάρχει βιβλιοθήκη στο δήμο των Καλαβρύτων.

Καταργήθηκε με νόμο; Περιήλθε σε αχρησία; Τι απέγινε; Δεν γνωρίζω. Όπως δεν γνωρίζω αν λειτούργησε ως επίσης και αν βελτίωσε το πνευματικό επίπεδο των κατοίκων.

Μία ιστορική φωτογραφία ιερέων στο δήμο Αροανίας.

Πηγή: Από το πόνημα του τελευταίου εκ των παραπάνω αναφερομένων, πρωθιερέα Νικ. Π. Παπαδοπούλου «Κατακαημένου Μοριά σελίδες του 1821«, Α΄, 301.

Καλαβρυτινοί πεσόντες στην Κορέα.

⁕ Το 1950 στις 15 Νοεμβρίου, η Ελλάδα, συμμετείχε με το «Ελληνικό εκστρατευτικό Σώμα» σε αποστολή του ΟΗΕ στην Κορέα.

Στις 25 Ιουνίου 1950, η Ν. Κορέα είχε δεχθεί επίθεση και εισβολή από το στρατό της Β. Κορέας εξοπλισμένο από τη Σοβιετική Ένωση με τη συμμετοχή του στρατού της Κίνας.

⁕ Δεν θα σταθώ εδώ στο ερώτημα που μπορεί κάποιοι να διατυπώσουν: γιατί και εάν κ. λ. έπρεπε να μεταβεί αυτό το Ελληνικό Σώμα στην Κορέα. Η βιβλιογραφία, οι ιστότοποι, τα δημοσιεύματα κ. λ., είναι πάρα πολλά και διαφωτιστικά, και απαντούν επαρκώς σ’ αυτό το ερώτημα.

⁕ Ενώ υπάρχει λίστα με τους πεσόντες εκεί, δεν υπάρχει λίστα των τραυματιών και όσων Ελλήνων στρατιωτικών μετέβησαν εκεί.

⁕ Έχουν καταγραφεί ονομαστικά 174 πεσόντες, μαχόμενοι ηρωϊκά,  Έλληνες του Α΄ Τάγματος πεζικού (1 λοχαγός, 8 υπολοχαγοί, 5 ανθυπολοχαγοί, 7 λοχίες, 13 δεκανείς, 1 υποδεκανέας και 139 στρατιώτες) και 12 αεροπόροι του 13^ου Σμήνους Μεταφορικών αεροσκαφών (1 επισμηναγός, 2 υποσμηναγοί, 3 ανθυποσμηναγοί, 1 ανθυπασπιστής, 1 επισμηνίας, 2 σμηνίες, 1 υποσμηνίας και 1 σμηνίτης).

⁕ Μεταξύ των παραπάνω πεσόντων έχουν καταγραφεί και 4 από την επαρχία Καλαβρύτων.

(Δεν γνωρίζω τους Καλαβρυτινούς τραυματίες, όπως επίσης και όσους συνολικά μετέβησαν στην Κορέα από την επαρχία Καλαβρύτων. Στα πέντε χρόνια που κράτησε ο πόλεμος πήραν μέρος σταδιακά 10.255 Έλληνες στρατιωτικοί (669 αξιωματικοί και 9.586 οπλίτες), που εναλλάσσονταν στα πεδία των μαχών ανά εξάμηνο. Αναφέρονται συνολικά 577 τραυματίες).

Οι πεσόντες Καλαβρυτινοί, ήσαν στρατιώτες του Α΄ Τάγματος του εκστρατευτικού Σώματος και το όνομά τους αναγράφεται, μετά των άλλων πεσόντων Ελλήνων σε μπρούτζινη λίστα στο δεξιό μέρος του μνημείου των Ελλήνων πεσόντων στην Κορέα.

⁕ Ο τίτλος της λίστας (με κεφαλαία) είναι ο εξής:

«Greek expeditionary forces.

Fallen for the freedom of the republic of Korea.

Spartan Battalion»

(Ελληνικές Εκστρατευτικές δυνάμεις.

Έπεσαν για την ελευθερία της δημοκρατίας της Κορέας.

Σπαρτιάτικο Τάγμα).

Οι 4 πεσόντες εκ της επαρχίας Καλαβρύτων είναι οι εξής:

1. Αναστασόπουλος Νικόλαος: του Σπυρ. από Καλάβρυτα. Αναφέρεται (χωρίς άλλες λεπτομέρειες) μεταξύ όσων μετέβησαν με το Ελληνικό εκστρατευτικό Σώμα, στην Κορέα και έπεσε ηρωϊκά μαχόμενος εκεί στις 17 Μαΐου 1951. Κατά πληροφορία (23.9.2022) του εκ Καμενιάνων κ. Κων. Νικολόπουλου, καταγόταν από την Αναστάσοβα. (Οι υπογραμμίσεις είναι από μένα).

2. Βαγενάς Παναγιώτης: του Ανδρέα, από Λαπαναγούς(;) Καλαβρύτων. Είχε μεταβεί με το Εκστρατευτικό Σώμα της Ελλάδος στην Κορέα, όπου και έπεσε ηρωϊκά μαχόμενος στις 26 Νοεμβρίου 1952 (κατά τη Δ/νση ιστορίας στρατού) ή στις 17 Μαΐου 1952 (κατά το περιοδικό: Στρατιωτική Επιθεώρηση). Στη λίστα αναφέρεται ότι εφονεύθη στις 17 Μαΐου 1952.

3. Καρατζάς Σωτήριος: του Ιωάννη (από Λυκούρι Καλαβρύτων (κατά το περιοδικό: Στρατιωτική Επιθεώρηση) ή από το Λυγουριό Αργολίδας (κατά τη Δ/νση ιστορίας του στρατού), μετέβη στην Κορέα, με το Ελληνικό εκστρατευτικό Σώμα, όπου και έπεσε ηρωϊκά μαχόμενος στις 10 Σεπτ. 1954, στον Ταγκουτσόν ποταμό.

4. Νιαράκης Ανδρέας: του Παναγ. Στρατιώτης από Ράχωβα Αχαΐας. Αναφέρεται ως φονευθείς στην Κορέα στις 7 Ιουνίου 1953, όπου είχε μεταβεί με το Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα (Περιοδ. Στρατ. Επιθεώρ. Τ. Μαρτίου-Απριλίου 2004).

⁕ Το μνημείο των Ελλήνων πεσόντων στην Κορέα.

Στη βάση του μνημείου των Ελλήνων πεσόντων στην Κορέα (Ichon) υπάρχει η επιγραφή στα Ελληνικά: «Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος», η οποία είναι από τον Επιτάφιο του Περικλέους. (Θουκυδ. Β 43, 3).

⁕ Επίσης και στη βάση της Ελληνικής στήλης (βλ. επόμενη φωτογραφία) αναγράφεται σε τρεις γλώσσες: Ελληνικά, Αγγλικά και Κορεάτικα η παραπάνω επιγραφή πληρέστερη:

«ἀνδρῶν γὰρ ἐπιφανῶν πᾶσα γῆ τάφος, καὶ οὐ στηλῶν μόνον ἐν τῇ οἰκείᾳ σημαίνει ἐπιγραφή, ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ μὴ προσηκούσῃ ἄγραφος μνήμη παρ’ ἑκάστῳ τῆς γνώμης μᾶλλον ἢ τοῦ ἔργου ἐνδιαιτᾶται»

(Διότι τῶν ἐπιφανῶν ἀνδρῶν τάφος εἶναι ὅλη ἡ γῆ, καὶ δὲν εἶναι μόνο ἡ ἐπιγραφὴ στὶς ἐπιτύμβιες στῆλες στὴν πατρίδα τους ποὺ δηλώνει τὸ ὄνομά τους, ἀλλὰ καὶ στοὺς ξένους τόπους σώζεται ἄγραφη μέσα στὴν ψυχὴ καθενὸς ἡ ἀνάμνηση ὄχι τόσο τοῦ ἔργου, ὅσο τῆς ἀπόφασής τους.)

⁕ Στο θέμα του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος στην Κορέα είχα αναφερθεί και στις 3 Ιουλίου 2018 στο παρόν blog.

⁕ Ελπίζω μελλοντικά να υπάρξουν περισσότερα στοιχεία για όσους Καλαβρυτινούς είχαν μεταβεί εκεί, πέραν όσων καταγομένων από το Δεχούνι, αναφέρει ο κύριος Μεγακλής Γεωργακόπουλος.

Αναμνήσεις ενός Καλαβρυτινού, παλαιμάχου της Κορέας…

Θ. Τζώρτζης.

Μία ακόμα αδιάσειστη (και άγνωστη) μαρτυρία, ενός Καλαβρυτινού για την έναρξη της Επανάστασης στα Καλάβρυτα.

Στις 23 Ιουλίου 1833, ο εν λόγω προύχοντας των Καλαβρύτων, έστειλε έγγραφο προς την εξεταστική επιτροπή. Το έγγραφο είναι αντίγραφο του πρωτοτύπου, το οποίο πρωτότυπο κατείχαν απόγονοί του.

Αυτό το έγγραφο αρχίζει ως εξής:

«Ο υποφαινόμενος εις των προκρίτων της επαρχίας Καλαβρύτων ότε η επαρχία αύτη πρώτη των άλλων ενικήθη [εκινήθη] εις τον ιερόν αγώνα…».

(η υπογράμμιση είναι από εμένα).

Στη συνέχεια και μεταξύ άλλων και τα εξής:

«…ότι κατά το 1821 Μαρτίου 15, ότε κατά το πρώτον εκτυπήσαμεν μετά των συναγωνιστών μας τους Καλαβρυτινούς Τούρκους και εξεβιάσαμεν αυτούς εις συνθήκην…».

και η ημερομηνία του:

Το έγγραφο αυτό, το οποίο έχει μνημονευτεί στο «Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων», ουδείς όσων παρουσιάσαν βιβλία σχετικά με την έναρξη της επανάστασης, μετά την έκδοση του εν λόγω «Λεξικού», το αναφέρει. Παρ’ όλα αυτά, αυτό το έγγραφο είναι ένα πολύ σημαντικό αποδεικτικό στοιχείο, για την έναρξη της Επανάστασης.

Έχει γραφεί μόλις 12 χρόνια μετά την έναρξη αυτής, πέντε χρόνια πριν του Β.Δ. 15/21 Μαρτίου 1838, το οποίο καθιέρωσε την 25 Μαρτίου 1821 ως συνεκτική και συμβολική όλων των γεγονότων της Πελοποννήσου ημερομηνία έναρξης του αγώνα κ.λ.

Ο σημαντικός «πρωτοκλασάτος» αυτός Καλαβρυτινός, τι λέει;

α) Ότι η επαρχία αυτή των Καλαβρύτων, πρώτη εκινήθη (προφανώς το «ενικήθη» είναι λάθος κατά την αντιγραφή) εις τον ιερόν αγώνα.

β) Ότι στις 15 Μαρτίου «Κατά το πρώτον», αναφέρει, εκτύπησαν με τους συντρόφους του, τους Καλαβρυτινούς Τούρκους και τους εξανάγκασαν σε συνθήκη (παράδοση). Η ημερομηνία αυτή ίσως είναι πολύ διαφωτιστική για την έναρξη της πολιορκίας των πύργων στα Καλάβρυτα. Είναι δύο ημέρες πριν τ’ Αξιαλεξιού και έξι ημέρες πριν την απαλευθέρωση των Καλαβρύτων.

γ) Ότι και ο ίδιος συμμετείχε σ’ αυτό το «χτύπημα». Επομένως, ως μετέχων στα γεγονότα εγνώριζε πολύ καλά ό,τι έγραφε και λόγω της σοβαρότητάς του δεν μπορεί να έγραφε ψέμματα, δεδομένου ότι ήταν γνωστός «τοις πάσι».

Το όνομά του έχει καταγραφεί, όπως ανέφερα στο «Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων», αλλά περισσότερα στοιχεία περί αυτού διευκρινίζονται στο υπό συμπλήρωση «Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων», όταν και εάν αυτό επανεκτυπωθεί.

Οι πέρδικες του Κολοκοτρώνη και ο συμβολισμός τους.

(Ν. Π. Παπαδόπουλος: Κατακαημένου Μοριά σελίδες του 1821).

Μία ακόμα αδιάσειστη μαρτυρία για την έναρξη της Επανάστασης στα Καλάβρυτα και σχετικές διευκρινήσεις.

Όταν απηγχονίσθη εις την μεσαίαν πύλην του πατριαρχείου από τους Τούρκους ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄, στο λαιμό του είχε περαστεί «γιαφτάς»[1] τη μετάφραση εκ των τουρκικών πηγών, του οποίου, παραθέτει ο Νικηφόρος Μοσχόπουλος[2] με την εξής διευκρίνιση: «Το έγγραφον τούτο παραθέτουν και οι Έλληνες ιστορικοί, αλλ’ η μετάφρασις, γενομένη ίσως εκ γαλλικής μεταγλωττίσεως, δεν είναι ακριβής ούτε πλήρης (βλ. Σπ. Τρικούπη, τ. Α΄σελ. 67-68, έκδ. 1888)». Επειδή ο «γιαφτάς» αυτός είναι δύο σελίδες παραθέτω εδώ το απόσπασμα που αναφέρεται στα Καλάβρυτα: «…  Επί πλέον διεπιστώθη, ότι, ων ο ίδιος Μωραΐτης, ενέχεται τα μέγιστα  εις τα ήδη υπό τινων παραπλανημένων αφρόνων ληστών εκ του πληθυσμού των ραγιάδων της εν τη Πελοποννήσω διοικήσεως Καλαβρύτων διαπραχθέντα αντίθετα προς την υπακοήν κακουργήματα. Ούτως απεκαλύφθη πλήρως, ο ρηθείς αλιτήριος, γενόμενος η μόνη αιτία της  συμφοράς, ήτις με την βοήθεια του Θεού αναμένει τους εν λόγω ληστάς, διέπραξεν επάρατον προδοσιαν ουχί μόνον κατά της υψηλής κυβερνήσεως, αλλ’ εμμέσως και έναντι του ιδίου του έθνους…».

Όμως στη συνέχεια υπάρχουν και άλλα δύο έγγραφα:

Α. Οι ίδιοι οι Τούρκοι σε έγγραφό τους προς τον πρεσβευτή της Ρωσίας Στρογγανώφ, στις αρχές Ιουλίου 1821, το οποίο πραθέτει σε περίληψη ο Σπηλιάδης (Απομνημ…, Α΄, 201-2), αναφέρουν μεταξύ άλλων: «… Και μ’ όλον τούτο εύσπλαχνος πάντοτε και γενναία [η Υψηλή Πύλη], έσπευσε αύτη να στείλη επιστολάς τω Βεζύρη προς τον Πατριάρχην, δι’ ων προσεκαλείτο να συμβουλεύση το έθνος του να υποταγή αποπνίγων τον σπόρον της αποστασίας, τον οποίον έτρεφον αποπλανημένοι ρεαγιάδες τόσον εις την μητρόπολιν όσον εις τ’ άλλα μέρη της επικρατείας. Αλλ’ ο Πατριάρχης έπραξε τουναντίον, φανερός ων αρχηγός του έθνους, ήτον εν ταυτώ και αφανής αρχηγός των συνωμωτών. Δια τούτο εις τα Καλάβρυτα της Πελοποννήσου, ένθα εγεννήθη, και εις άλλα μέρη, όπου εδημοσίευσε τ’ αναθέματά του, οι ρεαγιάδες ήσαν οι πρώτοι οίτινες επανέστησαν και εφόνευσαν τους Μουσουλμάνους. Η Υψηλή Πύλη εβεβαιώθη ότι ο Πατριάρχης έλαβε μέρος ενεργόν εις την συνωμοσίαν, και ότι ήτον έργον του η εις τα Καλάβρυτα επανάστασις καθώς και άλλων τοιούτων συμβούλων…».^[3]

Β. Όπως αναφέρει και ο Αντ. Πρόκες-Όστεν [*]ο του μεγάλου βεζύρη, όστις παρεπονείτο για τον Ρώσο πρέσβη Στρογγονώφ, προς τον Αυστριακό κόμητα Νεσσελρώδην, αναφερόταν ότι: «… Εδιηγήθη τα περί της επαναστάσεως, εδικαιολόγησε τα μέτρα της [Πύλης] και είπε προς τοις άλλοις, ότι εδύνατο και εδικαιούτο εν τη οργή αυτής να εξοντώση όλον τον ελληνικόν λαόν, αλλ’ εξ’ επιεικείας μάλλον ή κατά το δίκαιον προσεκάλεσε τον πατριάρχην  να διαλύση την επανάστασιν. Ευθύς όμως μετά τούτο η σημαία της αποστασίας υψώθη εις αυτά τα Καλάβρυτα, τον γενέθλιον τόπον του Πατριάρχου. Η Πύλη, εξηκολούθει, ετιμώρησε τους ενόχους, όχι διότι ήσαν Έλληνες, αλλ’ ως προδότας…».

[*]Ιστορία της επαναστάσεως των Ελλήνων κατά του Οθωμανικού κράτους εν έτει 1821…, (1868, 1869) Α΄, 85).

Εδώ θα πρέπει να σημειωθούν τα εξής:

1. Ο «γιαφτάς», είναι άλλο έγγραφο, εκείνου της απαντήσεως προς τον Ρώσο πρέσβη Στρογάνωφ και εκείνου προς τον Αυστριακό κόμητα Νεσσελρώδην.

2. Στο «γιαφτά» δεν αναφέρεται η καταγωγή του Πατριάρχη.

3. Στο «γιαφτά» αναφέρονται τα Καλάβρυτα και τα εκεί διαπραχθέντα κακουργήματα, για τα οποία και εθανατώθη ο Πατριάρχης θεωρηθείς υπαίτιος.

4. Στα δύο έγγραφα που ακολουθούν δηλ. προς τον Ρώσο Πρέσβη Στρογγανώφ και προς τον Αυστριακό κόμητα Νεσσελρώδην, αναφέρεται ότι ο Πατριάρχης καταγόταν από  τα Καλάβρυτα, εκεί όπου: «οι ρεαγιάδες ήσαν οι πρώτοι οίτινες επανέστησαν και εφόνευσαν τους Μουσουλμάνους» ή όπου: «τούτο η σημαία της αποστασίας υψώθη».

5. Γιατί οι Τούρκοι κάνουν αυτό το «λάθος»; Οι Τούρκοι προφανώς κάνουν λάθος, στην προσπάθειά τους αφ’ ενός μεν να ενισχύσουν την κατηγορία κατά του Πατριάρχη και την εμπλοκή του στα γεγονότα των Καλαβρύτων, δεδομένου ότι ο Πατριάρχης είχε γεννηθεί στη Δημητσάνα, αφ’ ετέρου δε να παρουσιάσουν στο Ρώσο πρέσβη όστις έκανε γραπτή παρέμβαση, ως είχε το δικαίωμα από την συνθήκη του Καϊναρτζή, ζητώντας εξηγήσεις για τον απαγχονισμό του Πατριάρχη και τις διώξεις και θανάτους των ομοθρήσκων του Χριστιανών, στοιχεία αιτιολογικά των πράξεών τους, και η Πύλη, κάτω και από τις υποδείξεις άλλων διπλωματών έστειλε απάντηση με ταχυδρόμο στην Πετρούπολη, επειδή ο Πρέσβης, απεχώρησε και δεν την παρελάμβανε. Το ίδιο «λάθος» κάνουν αναφερόμενοι και στον Αυστριακό κόμητα.

6. Αυτό το «λάθος» εκμεταλλεύτηκε και ο κύριος αμφισβητίας και αρνητής των γεγονότων τα οποία πρώτα συνέβησαν στα Καλάβρυτα και στην Αγία Λαύρα. Ο Γ. Αναπλιώτης στο βιβλίο του, το οποίο έτυχε και Βραβείου της Ακαδημίας Αθηνών: Αγία Λαύρα (Ιστορία και μύθος)…,  Καλαμάτα 1969, σελ. 143 αναφέρει ότι στην εφημερίδα «Ζουρνάλ ντε Ντεμπά» (φ. 21 Σεπτ. 1821) δημοσιεύτηκε το πλήρες έγγραφο αυτό, τη μετάφραση του οποίου παραθέτει και η αναφορά του στον Πατριάρχη και στα Καλάβρυτα έχει ως εξής: «… Έτσι ανάμεσα στις άλλες περιοχές τα Καλάβρυτα, όπου γεννήθηκε ο Πατριάρχης, οι ραγιάδες πρώτοι ξεσηκώθηκαν, σκότωσαν αρκετούς Μουσουλμάνους κι έκαναν χιλιάδες ακρότητες και φρικαλεότητες…». Ο Αναπλιώτης σχολιάζοντας αυτή την αναφορά λέει ότι: ο συντάκτης του εγγράφου λέει δύο ψέμματα: ότι ο Πατριάρχης είχε γεννηθεί στα Καλάβρυτα και ότι οι ραγιάδες διέπραξαν χιλιάδες ακρότητες και φρικαλεότητες, το οποίο δεν προκύπτει από κάποια ελληνική ή ξένη πηγή. «Κάμποσοι σκωτωμοί, ναι».

Αλλά όσα παρατίθενται στη σελίδα 183 κ. ε. από τον Νικ. Μοσχόπουλο, περί βιαιοτήτων, απαγχονισμών μητροπολιτών, θανάτων προκρίτων, εμπόρων κ.λ. τον διαψεύδουν.

Τέλος, ενώ τον βολεύει αυτό που στα έγγραφα αναφέρουν οι Τούρκοι, δηλαδή το «λάθος» που το βαφτίζει «ψέμμα» και οι χιλιάδες ακρότητες και φρικαλεότητες τις οποίες ονομάζει: «κάμποσους σκοτωμούς», δεν τον βολεύει καθόλου ο «γιαφτάς» για τον οποίο λέει:

Τα «δικά σου δικά μου και τα δικά μου δικά μου» δηλαδή.

Όσα παραπάνω αναφέρονται, δεν τα έγραψαν Καλαβρυτινοί… Τούρκοι και ξένοι κυρίως ιστορικοί τα αναφέρουν.

—————————————————–

---

[1] ««Γιαφτά» σημαίνει τουρκιστί τεμάχιον χάρτου ή χαρτονίου επί του οποίου υπάρχει κάποια επιγραφή. Ειδικώς ωνομάζετο «γιαφτά» το επί του στήθους των απαγχονιζομένων τεμάχιον χάρτου, επί του οποίου ανεγράφετο η αιτία της καταδίκης των».

[2] Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως κατά τους Τούρκους ιστοριογράφους εν αντιπαραβολή προς τους Έλληνας ιστορικούς (Αθήναι 1960, σ. 182).

[3] Το γεγονός αναφέρει και ο Th. Gordon (Ιστορία…, Α΄, 296) γραφοντας ότι, όταν οι Τούρκοι εθανάτωσαν τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄, ανακοίνωσαν ότι ήτο ο πρώτιστος υποκινητής της αποστασίας, ήτις το πρώτον εξερράγη εις την γενέθλιόν του πόλιν, τα Καλάβρυτα.

[4] Ιστορία της επαναστάσεως των Ελλήνων κατά του Οθωμανικού κράτους εν έτει 1821…, (1868, 1869) Α΄, 85).

Δύο αγωνιστές του 1821, από τη Γουρζούμισα.

1. Παπαγιαννόπουλος Αθανάσιος.

Μέρος του πιστοποιητικού του:

και η υπογραφή του:

Από τη Γουρζούμισα. Σε αίτησή του που συντάχθηκε στη Γουρζούμισα στις 20 Δεκεμβρίου 1841 και απευθυνόταν προς τον Δήμαρχο Φαρών, ανέφερε ότι υπέβαλλε συνημμένα πιστοποιητικό οπλαρχηγών βεβαιούντων τις προς την πατρίδα υπηρεσίες του, και παρακαλούσε να διαβιβασθεί η αίτησή του αυτή αρμοδίως με τις πρέπουσες παρατηρήσεις, ώστε να του απονεμηθεί το αριστείο του.

Στο περιθώριο της αίτησης αυτής βεβαιώνει ο δήμαρχος Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλος, ότι ουδείς άλλος στον δήμο αυτό φέρει αυτό το ονοματεπώνυμο, ότι ο αιτών δεν κατηγορείται για κάτι που προσβάλλει την υπόληψίν του και ότι διάγει εν ησυχία και είναι αμέμπτου διαγωγής.

Στην κορυφή δε της αίτησης αυτής υπάρχει η σημείωση: «Σιδηρούν».

Το πιστοποιητικό έχει ως εξής: «Αποδεικτικόν./ Πιστοποιούμεν ότι ο Αθανάσιος Παπαγιαννόπουλος ετών 42 κάτοικος του χωρίου Γουρζούμισα του δήμου Φαρών της Διοικήσεως Αχαΐας, κατά πολύν καιρόν εν τη επαναστάση υπηρέτησε στρατιώτης υπό τας διαταγάς μας. Παρευρέθη εις πολλάς περί των Πατρών μάχας, καθώς και εις εκείνας του Ρίου και Ακράτας, και παντού έδειξε ανδρείαν, αξιότητα ήτον και ευπειθής εις τους ανωτέρους του. Όθεν κατ’ αίτησίν του του δίδεται το παρόν μας δια να του χρησιμεύση όπου δει./ Εν Πάτραις τη 20 Δεκεμβρίου 1841./ Αγγελής Σακέτος λοχαγός/ Σ. Καρασπύρος λοχαγός/ Χρήστος Καράμπαμπας λοχαγός/ Ιωάννης Καφετζόπουλος υπολοχαγός».

Στο περιθώριο του εγγράφου αυτού υπάρχει η επικύρωση των υπογραφών των παραπάνω αναφερομένων στο πιστοποιητικό, από τον δήμαρχο Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλο.

2. Κωνσταντίνου Θεοδόσης.

και η θέση της υπογραφής όπου υπογράφει άλλος:

Από Γουρζούμισα. Σε αίτησή του που συντάχθηκε στη Γουρζούμισα στις 20 Δεκεμβρίου 1841 και απευθυνόταν προς τον Δήμαρχο Φαρών, ανέφερε ότι υπέβαλλε συνημμένα πιστοποιητικό οπλαρχηγών βεβαιούντων τις προς την πατρίδα υπηρεσίες του, και παρακαλούσε να διαβιβασθεί η αίτησή του αυτή αρμοδίως με τις πρέπουσες παρατηρήσεις, ώστε να του απονεμηθεί το αριστείο του. Αντί του αγραμμάτου Κωνσταντίνου Θεοδόση, διακρίνεται υπογραφή Κ.(;) Εμμανουήλ.

Στο περιθώριο της αίτησης αυτής βεβαιώνει ο δήμαρχος Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλος, ότι ουδείς άλλος στον δήμο αυτό φέρει αυτό το ονοματεπώνυμο, ότι ο αιτών δεν κατηγορείται για κάτι που προσβάλλει την υπόληψίν του και ότι διάγει εν ησυχία και είναι αμέμπτου διαγωγής.

Στην κορυφή δε της αίτησης αυτής υπάρχει η σημείωση: «Σιδηρούν».

Το πιστοποιητικό έχει ως εξής: «Αποδεικτικόν./ Πιστοποιούμεν ότι ο Θεοδόσιος Κωνσταντίνου ετών 40 κάτοικος του χωρίου Γουρζούμισα του δήμου Φαρών της Διοικήσεως Αχαΐας, κατά πολύν καιρόν εν τη επαναστάση υπηρέτησε στρατιώτης υπό τας διαταγάς μας. Παρευρέθη εις πολλάς περί των Πατρών μάχας, καθώς και εις εκείνας του Ρίου και Ακράτας, και παντού έδειξε ανδρείαν, αξιότητα ήτον και ευπειθής εις τους ανωτέρους του. Όθεν κατ’ αίτησίν του του δίδεται το παρόν μας δια να του χρησιμεύση όπου δει./ Εν Πάτραις τη 20 Δεκεμβρίου 1841./ Αγγελής Σακέτος λοχαγός/ Σ. Καρασπύρος λοχαγός/ Χρήστος Καράμπαμπας λοχαγός/ Ιωάννης Καφετζόπουλος υπολοχαγός».

Στο περιθώριο του εγγράφου αυτού υπάρχει η επικύρωση των υπογραφών των παραπάνω αναφερομένων στο πιστοποιητικό, από τον δήμαρχο Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλο.

Πηγή: Γ.Α.Κ.

Δέος και υπερηφάνεια…

Μου έδειξε σήμερα ο γιός μου αυτό το «γλυπτό» που μοιάζει με κορδέλα και κοσμεί την είσοδο του CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire – Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Σωματιδιακής Φυσικής) του μεγαλύτερου στον κόσμο κέντρου για τη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων, στη Γενεύη, στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας. Εκεί εργάζονται περί τις 6.500 επιστήμονες από 500 πανεπιστήμια 80 κρατών.

Αυτό το «γλυπτό», αυτή η κορδέλα, με εντυπωσίασε διότι αν γίνει zoom σε 2-3 ορατά σημεία της φωτογραφίας, ανακαλύπτεις ότι, μεταξύ των «ιερών τεράτων», των πνευματικών «κολοσσών» του κόσμου, υπάρχουν και Αρχαίοι Έλληνες αποφθεγματικά καταγεγραμμένοι, και μάλιστα στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα.

Διαβάζω:

«Ήρων Αλεξανδρεύς· η γεωμετρία και αι των μηχανών υποθέσεις».

«Ίππαρχος· μετάπτωσις των ισημεριών».

«Ερατοσθένης· γης περίβολος».

«Αρχιμήδης· μοχλοί τε και τροχιλίαι».

Απολλωνίου· τα κωνικά».

«Αρίσταρχος Σάμιος· η γη περί του ηλίου και η σελήνη περί της γης κυκλείται».

«Αρίσταρχος Σάμιος· αναλογία διαμέτρου γης τε ηλίου τε και σελήνης και πόσον απ’ αλλήλων διέχουσιν».

«Ευκλείδης εν τοις Στοιχείοις· επιτελής υπόθεσις περί γεωμετρίας».

«Πλάτων εν Τιμαίω· ως τα όνται τοις γενομένοις, ούτω η αλήθεια τη δόξα».

«Λεύκιππος και Δημόκριτος· τα αμέριστα και άπειρα άτομα».

«Φιλόλαος· η γη περιστρέφεται».

«Εμπεδοκλέους· τα δ’ στοιχεία, αήρ, πυρ, ύδωρ».

«Αναξαγόρας· ηλίου και σελήνης εκλείψεις».

«Οι Πυθαγόρειοι· Πυθαγόρου το Θεώρημα».

«Οι Πυθαγόρειοι· η γη σφαιροειδής εστιν».

«Θαλής Μιλήσιος· περί υλής ουσίας».

Σε άλλο σημείο διακρίνεται το σχήμα και η «ταυτότητα» του Πυθαγορείου θεωρήματος της Γεωμετρίας, το οποίο φέρει κεφαλίδα: Οι Πυθαγόρειοι, ελληνικά γραμμένη.

Πιο πάνω μόλις ελάχιστα διακρίνονται και άλλα σχήματα της Γεωμετρίας.

Αγαπητοί φίλοι δεν σας κρύβω ότι ένα ρίγος με διαπέρασε, ένοιωσα μία εθνική υπερηφάνεια και πολλές σκέψεις στροβιλίστηκαν στο μυαλό μου… γύρω από το ερώτημα: Γιατί οι Ευρωπαίοι και λοιποί επιστήμονες το έκαναν αυτό;

Όλοι όσοι παραπάνω αναφέρονται, είναι Έλληνες γεννημένοι 2.000-2.500 χρόνια πριν:

Ήρων Αλεξανδρεύς: 10-75 μ. Χ., Ίππαρχος: 190-120 π.Χ., Ετατοσθένης: 276-194 π.Χ., Αρχιμήδης: 287-212; π. Χ., Απολλώνιος: 260 ή 246 μέχρι 221-; π. Χ., Αρίσταρχος: 310-230 π.Χ., Ευκλείδης:  325 π.Χ. – 270 π.Χ., Πλάτων: 427-347 π. Χ., Λεύκιππος: 5^ος π. Χ. αιώνας, Δημόκριτος: 460-370 π.Χ., Φιλόλαος: 470 π.Χ. – 385 π.Χ., Εμπεδοκλής: 495 π.Χ. –435 π. Χ., Αναξαγόρας: 500-428 π.Χ., Πυθαγόρας: 580-495 π. Χ., Θαλής: 640 ή 624 – 546 π.Χ.

Το τι και πόσο πολύ συνεισέφερε καθείς εξ’ αυτών στην επιστήμη που υπηρετούσε, δεν είμαι ούτε ειδικός ούτε ο αρμόδιος να παραθέσω εδώ, αλλά ούτε και ο χώρος ενδείκνυται.

Όμως το γεγονός και μόνο ότι τα ονόματά τους αυτά, κοσμούν γεγραμμένα σ’ αυτό το «γλυπτό», αυτόν τον ιδιαίτερο και σημαντικό χώρο του CERN, (αλλά ίσως και άλλων πολλών ακόμα πιο σημαντικών, που αλλού μνημονεύονται), μαρτυρεί την γνώση των ξένων επιστημόνων για τη συμβολή τους καθώς και το σεβασμό και την εκτίμηση τους, στο έργο εκείνων.

Είναι μια, θεωρώ, μεγίστη τιμή για τους αρχαίους αυτούς Έλληνες, αλλά και για όλους τους σύγχρονους Έλληνες επιστήμονες.

Για εμάς δε τους λοιπούς, αποτελεί ένδειξη της εκτίμησης και αναγνώρισης, από τους ξένους, των πράγματι αξίων και σημαντικών Ελλήνων και όχι εκείνων εδώ στην Ελλάδα, που με πολιτικά ή κομματικά ή άλλου τέτοιου είδους «πιστοποιητικά» αναγράφονται σε αναμνηστικές πλάκες, σε εγκαίνια, σε έργα κ.λ. ή παίρνουν τίτλους, περγαμηνές και θέσεις, με ασήμαντη ή μηδέν προσφορά στην κοινωνία και στην επιστήμη.

Σημείωση: Όλες οι φωτογραφίες προέρχονται από το διαδύκτιο και τη διεύθυνση: https://home.cern/news/opinion/accelerators/implementing-vision-cerns-future

Παπαδόπουλος Νικόλαος, από το Δεσινό: Κατακαημένου Μοριά Σελίδες του 1821.

Ο Πωθιερέας Νικόλαος Παν. Παπαδόπουλος, από το Δεσινό, είναι ένας από τους πλέον σημαντικούς ιστορικούς ερευνητές, μοναδικός, για την επαρχία Καλαβρύτων και γενικά την Αχαΐα.

Μέρος του αρχείου του ανακάλυψα πριν λίγα χρόνια σε παλαιοπώλη βιβλίων στην Αθήνα, αλλά δεν είχα την οικονομική δυνατότητα να το αγοράσω.

Στη συνέχεια παρουσιάζω φωτογραφίες από το σημανικό του βιβλίο: Κατακαημένου Μοριά σελίδες (Α΄τόμος) το οποίο είναι ένα από πολλά άλλα εξ’ ίσου σημαντικά και αποτελείται από 736 σελίδες, έχει δε «βιβλιοδετηθεί» το 1974. Το περιεχόμενό του είναι προϊόν σοβαρής, υπεύθυνης και επίπονης έρευνας από τον συγγραφέα.

(Βιογραφικά στοιχεία αυτού παρατίθενται στο «Ιστορικό Λεξικό της επαρχίας Καλαβρύτων»).

Σημ.: Το εν λόγω βιβλίο στην έντυπη μορφή – εγώ το είχα σε φωτογραφίες -, μου το έδωσε ο αγαπητός Καλαβρυτινός φίλος, Σωτήριος Δογάνης, τον οποίο ευχαριστώ και απ’ αυτό εδώ το μέσο.

Παράκληση:

Όσοι στο παρελθόν αγνόησαν επιδεικτικά, εμένα και τη δουλειά μου για την επαρχία Καλαβρύτων, όσοι με απρέπεια μου φέρθηκαν προσπαθώντας να με εξαπατήσουν και μερικοί το πέτυχαν, όσοι υπέκλεψαν το πνευματικό μου προϊόν, όσοι άμεσα ή έμμεσα προσπάθησαν να με αγκιστρώσουν στο άρμα τους, όσοι με λοιδόρησαν, όσοι μεγαλοσχήμονες και μη προσπάθησαν – και εν μέρει πέτυχαν – να με «χρησιμοποιήσουν», αυτοί και άλλοι, παρακαλούνται στο εξής να μην ενοχλούν.

Δεν υπηρετώ κανενός τις ορέξεις, επιδιώξεις και συμφέροντα. Την αλήθεια υπηρετώ και την αξιοπρέπειά μου διαφυλάσσω. Την ιστορία της πολύπαθης γης της καταγωγής μου προσπαθώ να φωτίσω… Δεν επιθυμώ προβολές, φωτογραφίες, εφημερίδες, χαιρετισμούς κ.λ. Δεν θέλω επαφή με τέτοιους τύπους. Η μοναξιά είναι γοητευτική και μαζί της συνεχίζω να πορεύομαι  πολύ ωραία.

Αυτά, ύστερα από  προσεγγιστικά τηλεφωνήματα και μηνύματα τελευταία, από τέτοιους τύπους που κάνουν πως δεν θυμούνται ή δεν κατάλαβαν τη μάγκικη και εμετική τους συμπεριφορά στο παρελθόν.

Θ. Τζώρτζης.

ΟΙ αγωνιστές του 1821, Κωστόπουλος Αντώνιος και Αναστάσιος από το Λαλικώστα (Φαραί) Αχαΐας.

Οι αγωνιστές Κωστόπουλοι, των οποίων τα στοιχεία παραθέτω στη συνέχεια και κατάγονται από το Λαλικώστα, δεν γνωρίζω αν ήσαν συγγενείς (αδέλφια, ξαδέλφια κ.λ.) ούτε αν υπήρχε και ποιά ήταν η μεταξύ του σχέση.

1. Κωστόπουλος Αντώνιος.

Αίτησή του προς τον Δήμαρχο Φαραίων, έχει ως εξής:

«Προς τον Δήμαρχον Φαραίων.

Αναφορά Αντωνίου Κωστόπουλου γεννηθέντος και κατοικούντος εις Λαλικώστα του δήμου Φαραίων ετών 55 το επάγγελμα γεωργός. Την 14 Δεκεμβρίου 1841. Χαλανδρίτσα.

Περί Αριστείου.

Σας εσωκλείω πιστοποιητικό υπογεγραμμένο παρά διαφόρων οπλαρχηγών εις ό καταφαίνονται αι κυριώτεραι μάχαι εις τας οποίας παρευρέθην εις το διάστημα του αγώνος. Εξετάζοντας τα περί της στρατιωτικής μας υπηρεσίας, παρακαλώ να ενεργήσητε τα εικότα δια να αξιωθώμεν τουλάχιστον του στρατιωτικού αριστείου. Ευπειθής δημότης Αντώνιος Κωστόπουλος, δι εμού Κ. Εμμανουήλ».

Στο περιθώριο της αίτησης βεβαιώνει ο δήμαρχος Φαραίων Α. Σπηλιοτόπουλος ότι: «Τ’ όνομα και επώνυμον του αναφερομένου δεν φέρει ουδείς άλλος εις τον δήμον τούτον [και] κανενός είδους επί πλημμελήματι κατηγορία δεν προσβάλλει την υπόληψίν του. Ββεαιούμεν ότι η διαγωγή του είναι ήσυχος και άμεμπτος ευπειθής δε εις την στρατιωτικήν του υπηρεσίαν. Την 20 10βρίου 1841. Χαλανδρίτσα.

Ο δήμαρχος Φαραίων/ Α. Σπηλιοτόπουλος».

Στην επόμενη σελίδα υπάρχουν οι εξής σημειώσεις: «Εις τ’ αρχεία/Εστάλη το σιδηρούν αριστείον όρα(;) εις 15 του 1843(;)» και «Σελ. 187/ εστάλη το σιδηρούν Ιούλιον του 1843 Ίδε αρ. 15 του ιδίου έτους. Γραμμ. Στρατ./[υπογρ. Δυσανάγν.]».

Και το πιστοποιητικό των οπλαρχηγών:

«Αποδεικτικόν.

Ότι ο κύριος Αντώνιος Κωστόπουλος ετών 55 γεννηθείς και κατοικών εις το χωρίον Λαλικώστα του δήμου Φαραίων απ’ αρχής του ιερού αγώνος και της πατρίδος δράξας τα όπλα παρευρέθη πάντοτε εις διαφόρους μάχας. Φέρων υπό την οδηγίαν του δεκαπέντε και είκοσι στρατιώτας υπό των οπλαρχηγών Μ. Ρούφου και άλλων διαφόρων ως και των υποφαινομένων και εις εκείνας τας κατά καιρόν [μάχας] παρά των Πατρών και Ρίου πολιορκίας, εις την της Ακράτας, Νταβιάς και Αγίου Ιωάννου, επίσης και Καυκαριάς δεικνύων πάντοτε ανδρείαν και ευπείθειαν. Ταύτα γιγνώσκοντες εκ του πλησίον, πιστοποιούμεν κατ’ αίτησίν του. Την 12 Δεκεμβρίου 1841. Χαλανδρίτσα.

Δημήτρης Χρυσαντακόπουλος ταγματάρχης.

Αγγελής Σακέτος λοχαγός.

Χρήστος Καράμπαμπας λοχαγός.

Επικυρούται η γνησιότητα των τριών υπογραφών των οπλαρχηγών κ.κ. Δημ. Χρυσανθακόπουλου, Αγγελή Σακέτου και Χρήστου Καράμπαμπα.

Την 30 10βρίου 1841 Χαλανδρίτσα.

Ο δήμαρχος Φαρών

Α. Σπηλιωτόπουλος».

Φαίνεται όμως ότι ο ίδιος (Αντώνιος Κωστόπουλος) έχει υποβάλλει και άλλη αίτηση για αριστείο στις 15 Δεκεμβρίου 1841 προς τον δήμαρχο Δυμαίων, την οποία υπογράφει για τον αγράμματο Αντώνιο Κωστόπουλο, ο Πανάγος Χριστοδουλόπουλος. Στο περιθώριο αυτής υπάρχει η σημείωση (η οποία και δεικνύει ότι πρόκειται για τον ίδιο): Σιδηρούν/ Σελ 187 Μ.Γ. Σ. και αριθ. σελ. 577 Μ. Επιτροπής/ εκ Λαλικώστα Αχαΐας». Στην αίτηση αναφέρει ότι υπέβαλλε πιστοποιητικό οπλαρχηγών, το οποίο όμως δεν βρέθηκε.

2. Κωστόπουλος Αναστάσιος.

Αίτησή του προς τον Δήμαρχο Φαραίων, έχει ως εξής:

«Προς τον Δήμαρχον Φαραίων.

Αναφορά περί αριστείου, Αναστασίου Κωστοπούλου γεννηθέντος και κατοικούντος εις Λαλικώστα του δήμου Φαραίων ετών 52, επαγγελόμενον τον γεωργόν. Την 14 Δεκεμβρίου 1841. Χαλανδρίτσα.

Παρακαλώ την παρούσαν μου μετά του εσωκλείστου πιστοποιητικού να διαβιβάσητε με την ανήκουσαν σύστασίν σας όπου δει δια να δυνηθώ και προς αμοιβήν των στρατιωτικών εκδουλεύσεών μου, να λάβω τα αναμενόμενον επί τούτω εθνόσημον.

Επειθής δημότης, Αναστάσιος Κωστόπουλος δι εμού Κ. Εμμανουήλ».

Στο περιθώριο της αίτησης βεβαιώνει ο δήμαρχος Φαραίων Α. Σπηλιοτόπουλος ότι: «Τ’ όνομα και επώνυμον του αναφερομένου δεν φέρει ουδείς άλλος εις τον δήμον τούτον [και] κανενός είδους επί πλημμελήματι κατηγορία δεν προσβάλλει την υπόληψίν του. Βεβεαιούμεν ότι η διαγωγή του είναι ήσυχος και άμεμπτος ευπειθής δε εις την στρατιωτικήν του υπηρεσίαν. Την 20 10βρίου 1841. Χαλανδρίτσα.

Ο δήμαρχος Φαραίων/ Α. Σπηλιοτόπουλος».

Και το πιστοποιητικό:

«Πιστοποιούμεν οι υποφαινόμενοι ότι ο κύριος Αναστάσιος Κωστόπουλος ετών 52 γεννηθείς και κατοικών εις το χωρίον Λαλικώστα του δήμου Φαραίων απ’ αρχής του ιερού αγώνος υπηρέτησε την πατρίδα στρατιωτικώς παρευρεθείς εις διαφόρους μάχας  υπό την οδηγίαν των υποφαινομένων και άλλων οπλαρχηγών καθά εις τας περί των Πατρών και Ρίου πολιορκίας, εις την της Ακράτας, Κορίνθου, Αγίου Ιωάννου, και Καυκαριάς προσφερόμενος με γενναιότητα, ευτολμίαν και ευπείθειαν εις τους ανωτέρους του. Επαφίεμεν όθεν την παρούσαν κατ’ αίτησίν του. Την 12 Δεκεμβρίου 1841. Χαλανδρίτσα.

Δημήτρης Χρυσαντακόπουλος ταγματάρχης.

Αγγελής Σακέτος λοχαγός.

Χρήστος Καράμπαμπας λοχαγός.

Επικυρούται η γνησιότητα των τριών υπογραφών των οπλαρχηγών κ.κ. Δημ. Χρυσανθακόπουλου, Αγγελή Σακέτου και Χρήστου Καράμπαμπα.

Την 30 10βρίου 1841 Χαλανδρίτσα.

Ο δήμαρχος Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλος».

Πηγή: Γ.Α.Κ.

Σημείωση: Τα παραπάνω παρατεθέντα, υπόκεινται στους περιορισμούς της περί πνευματικής ιδιοκτησίας νομοθεσίας.

Η υποδοχή από τον Κολοκοτρώνη και λοιπούς, στον αδελφό του Αλεξάνδρου Υψηλάντη, Δημήτριο.

Ο Δημήτριος Υψηλάντης, στις 19 Ιουνίου 1821, απεσταλμένος του αδελφού του Αλεξάνδρου έφθασε στην Πελοπόννησο. Εκεί τον υποδέχθηκε ο Κολκοτρώνης και άλλοι και στη συνέχεια ο Κολοκοτρώνης του παρέθεσε γεύμα.

Έχει ενδιαφέρον η παρακάτω περιγραφή:

Ένα νέο βιβλίο για τον Γκολφίνο Λουμπιστιάνο και το χωριό του Βούντενη.

Έλαβα σήμερα από τον αγαπητό κο Κωνσταντίνο Γ. Γκολφινόπουλο το βιβλίο του με τίτλο: Βούντενη το χωριό του καπετάν Γκολφίνου Λουμπιστιάνου «Κουτζιούκου»... το οποίο είναι σχήματος 14,5Χ20,5, έχει γραφεί στον Καναδά αλλά τυπώθηκε προσφατα στην Πάτρα και αποτελείται από 180 σελίδες.

Ο συγγραφέας του κος Κ. Γ. Γκολφινόπουλος με το βιβλίο του αυτό, συμβάλλει θετικά στην έρευνα και ιστοριογραφία τη σχετική τόσο με το χωριό του όσο και με τον πρόγονό του Γκολφίνο, παρέχοντας πολλές χρήσιμες και σημαντικές πληροφορίες:

α) για το χωριό αυτό, τα ήθη-έθιμά του, τη ζωή εκεί, εκείνα τα χρόνια αλλά και στο βουνό «Παναχαϊκό», τις παραδόσεις και διηγήσεις των γερόντων του χωριού, τα τραγούδια του χωριού, τους πεσόντες στους πολέμους, τις εκκλησίες και ιερείς του χωριού κ.λ.

β) για τον Γκολφίνο Λουμπιστιάνο, την άφιξή του στη Λουμπίστα, την εκεί παραμονή του, το γάμο του Γκολφίνου με την Αδαμαντία Τσαρούχη, τις παραδόσεις και αφηγήσεις των γερόντων γι’ αυτόν, την εγκατάσταση του Λουμπιστιάνου στα Συχαινά, το κλέψιμο της κόρης του από τον Κάτζαρη, τα άρματα του Γκολφίνου, τα τελευταία του χρόνια, τα σχετικά επώνυμα και ονόματα καθώς και τα γεννεαλογικά δέντρα των απογόνων του Γκολφίνου.

Τέλος να προσθέσω ότι στο τέταρτο μέρος (σελ. 110-151) παρατίθενται έγγραφα τα οποία είχα συγκεντρώσει κυρίως από τα Γ.Α.Κ. και αφορούν τον Γκολφίνο Λουμπιστιάνο.

Από σημείωση στο τέλος του βιλίου, αναφέρεται ότι: «Τα χρήματα [από την διάθεση του βιβλίου] θα διατεθούν για την αναέγερση (κατασκευή) μνημείου (προτομής) του γενάρχη του χωριού μας».

Ευχαριστώ τον αγαπητό κο Κων. Γ. Γκολφινόπουλο, για την τιμή που μου έκανε να μου στείλει αυτό το σημαντικό έργο του και επί πλέον για την ευγενική και επίμονη πρωτοβουλία του να με παρουσιάσει στην τελευταία σελίδα του εξωφύλλου αυτού του έργου.

Στη συνέχεια παραθέτω το «Σημείωμα» το οποίο μου ζήτησε ο κος Γκολφινόπουλος και το οποίο συμπεριέλαβε στην αρχή του βιβλίου του, στο οποίο εξηγώ τη σχέση μου μ’ αυτό και τη γνωριμία μου μαζί του.

Επίσης, εκτός των σελίδων του εξωφύλλου, παραθέτω ενδεικτικά και το τραγούδι του Λουμπιστιάνου.

Τέλος, εύχομαι στον κο Κωνσταντίνο Γκολφινόπουλο: «Και σε άλλα ανώτερα και καλύτερα» και «Καλή πορεία» στο πόνημά του!

Ένας αγωνιστής του 1821 από τη Μιτόπολη Αχαΐας.

Μεταξύ των αγωνιστών του 1821 από την Μιτόπολη Πατρών, τους οποίους είχα αναφέρει επιγραμματικά στο παρόν blog 9 χρόνια πριν, στις 6 Αυγούστου 2013[1], είναι και ο Παπαδημητρακόπουλος Χρίστος (όστις και δικαιώθηκε Σιδηρού αριστείου).

Σήμερα επανέρχομαι και παραθέτω στη συνέχεια μερικά επί πλέον στοιχεία για τον εν λόγω αγωνιστή του 1821.

Στις 20 Δεκεμβρίου 1841, ο Χρίστος Παπαδημητρακόπουλος σε έγγραφό του το οποίο συντάχθηκε στη Χαλανδρίτσα και απευθυνόταν προς τον δήμαρχο Φαρών, έγραφε ότι ονομάζεται Χρίστος Παπαδημητρακόπουλος, ότι ήταν γεωργός, ετών 50, κάτοικος Μιτόπολης των Φαρών.

Επίσης προσέθετε ότι υπέβαλλε συνημμένο πιστοποιητικό των οπλαρχηγών Πατρών δια του οποίου εβεβαιούντο οι υπηρεσίες του προς την πατρίδα και ζητούσε αυτά τα έγγραφα να διαβιβασθούν αρμοδίως από τον δήμαρχο, ώστε να λάβει και αυτός το ανάλογο αριστείο το οποίο του ανήκε.

Στο κάτω περιθώριο του εγγράφου αυτού, στις 29 Δεκεμβρίου 1841, ο δήμαρχος Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλος βεβαίωνε ότι ουδείς άλλος στο δήμο αυτό είχε το ίδιο ονοματεώνυμο με τον Χρ. Παπαδημητρακόπουλο και ότι ο αιτών αριστείο δεν κατηγορείτο για κάτι, έχαιρε υπολήψεως και ήτο αμέμπτου διαγωγής.

Το συνυποβληθέν πιστοποιητικό έχει ως εξής:

«Πιστοποιούμεν οι υποφαινόμενοι ότι ο κύριος Χριστος Παπαδημητρακόπουλος κάτοικος του χωρίου Μιτόπολης του δήμου Φαρών της διοικήσεως Αχαΐας, άμα ήρχισεν ο ιερός υπέρ πατρίδος αγών έλαβε τα όπλα και εκινήθη κατά των εχθρών υπό την οδηγίαν μας και με τινάς στρατιώτας, παρευρεθείς εις διαφόρους μάχας και ιδίως α) εις την μάχην των Πατρών, β) εις την μάχην του Δερβενακίου, γ) εις την μάχην της Τριπόλεως και Ακράτας καθώς και εις διαφόρους άλλας μάχας, προθύμως αγωνιζόμενος και γενναίως φερόμενος και παρευρισκόμενος οπού η χρεία της πατρίδος ήθελε τον καλέσει./ Διό κατ’ αίτησίν του, του επαφήνεται το παρόν ίνα του χρησιμεύση όπου ανήκει./ Εν Πάτραις τη 20 Δεκεμβρίου 1841/ Δημήτρης Χρυσαντακόπουλος ταγματάρχης/ Γιαννάκης Τσαλαμιδόπουλος λοχαγός». Στη συνέχεια υπάρχει επικύρωση της γνησιότητας των δύο υπογραφών στις 29 Δεκεμβρίου 1841, στη Χαλανδρίτσα, από τον δήμαρχο Φαρών Α. Σπηλιωτόπουλο.

Η υπογραφή του είναι η εξής:

Πηγή: ΓΑΚ.

——————————————–

---

[1] https://gerbesi.wordpress.com/2013/08/06/10-%ce%b1%ce%b3%cf%89%ce%bd%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-1821-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%ce%bc%ce%b9%cf%84%cf%8c%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%b7-%cf%86%ce%b1%cf%81%cf%8e%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9/

Μία από τις πολλές και αδιάσειστες μαρτυρίες περί της, εις τα Καλάβρυτα, έναρξης της επανάστασης του 1821.

Το έγγραφο[1] που ακολουθεί, είχε συνταχθεί στο Μιστρά, στις 2 Απριλίου 1821, ελάχιστες ημέρες μετά την έναρξη της επανάστασης και απευθυνόταν προς τους Σπετσιώτες άρχοντες και καπεταναίους. «Τοις ευγενεστάτοις άρχουσι κυρίοις Ιωάννη Μέξη, Γκίκα Μπόταση, Δημητρίω Λαζάρου, Αναγνώστη Χ. Αναργύρου, Γεωργίω Πάνου και λοιποίς προεστώσι και καπεταναίοις των Σπετσών….» αναφέρει.

Υπογράφεται από τους: + Άγιο Έλους Άνθιμο, Μανώλη Αλεξανδράκη, Γιαννάκη Μορφογένη, Παναγιώτη Κρεββατά, Αναγνώστη Σπηλιωτάκη, Μανώλη Μελετόπουλο. Ουδείς εξ αυτών είναι Καλαβρυτινός. Λάκωνες ήσαν.

Και τι λέει αυτό το έγγραφο;

«Τοις ευγενεστάτοις άρχουσι κυρίοις Ιωάννη Μέξη, Γκίκα Μπόταση, Δημητρίω Λαζάρου, Αναγνώστη Χ. Αναργύρου, Γεωργίω Πάνου και λοιποίς προεστώσι και καπεταναίοις των Σπετσών. Την ευγένειάν σας πατρικώς ευχόμενοι ευλογούμεν, ημείς δε αδελφικώς κατασπαζόμενοι προσκυνούμεν. 2 Απριλίου 1821. Ο ιερός σκοπός επειδή εξεσκεπάσθη εις τους Οθωμανούς και από διάφορα κινήματα των Μωραϊτών και από τας χονδράς ετοιμασίας των Νήσων σας, βλέποντες φανερά τον κίνδυνον και αφανισμόν του γένους, εκινήθη η υπόθεσις πρώτον από τα Καλάβρυτα, και δεύτερον εκ μέρους της Μάνης, και εκυριεύθησαν σχεδόν όλα τα ενδότερα μέρη του Μωρέως, και μάλιστα ο Μυστράς και η Μπαρδούνια, όπου ήτο δυνατόν μέρος του Μωρέως, τα δε κάστρη και Τριπολιτσά ευρίσκονται πολιορκημένα, πλην όλοι οι Χριστιανοί ευρίσκονται εις λύπην και απελπισίαν, βλέποντες όπου έως τώρα η ευγένειά σας να μη κάμετε το παραμικρόν κίνημα, ενώ όλη η ελπίς ήτον εις την γενναιότητα και μεγαλοψυχίαν των Υδραιοσπετσιωτών. Και το δικαίωμα ίσως είναι ότι τάχα διατί να κινηθή η υπόθεσις πριν της προσταγής και του ερχομού του προσδοκωμένου δικαιολογημένη πρότασις δια την ευγενίαν σας, αφανισμός δε μεγάλος προς ημάς, ωσάν οπού όσους τρόπους μετεχειρίσθημεν δια να συμπεράνωμεν τους Οθωμανούς, και τέλος πάντων αποφασίζοντες την ζωήν των πρωτίστων αρχιερέων και προεστώτων Μορέως, εχώθηκαν εις το θυσιαστήριον της Τριπολιτσάς, και άχρι της ώρας εκεί ευρίσκονται περιμένοτας τον θάνατον ώραν τη ώρα. Όλα αυτά τα στρατηγήματα έγιναν δια συμπερασμόν και ευταξίαν της υποθέσεως, πλην η ωφέλεια δεν εστάθη καμμία, ότι φανερά εξεσκεπάσθη ο σκοπός των Οθωμανών, πως η απόφασίς των ήτο δια να θανατώσουν όλους όσους χριστιανούς ευρίσκοντο εις τους κασαπάδαις. Και  παίρνοντας κάθε εις την απελπισίαν του θανάτου προ οφθαλμών εκινήθησαν όλοι μικροί τε και μεγάλοι με ένα ξεχωριστόν ενθουσιασμόν, γενναιότητα και ανδρείαν, εις τρόπον οπού, δόξα τω αγίω θεώ εις όλα τα μέρη εθριάμβευσαν χωρίς αιματοχυσίαν, και μάλιστα από τον Μιστράν και από την Μπαρδούνιαν έφυγαν οι Τούρκοι με μίαν τοιαύτην κατάστασιν απελπισίας. Χωρίς να δυνηθή τινάς εξ αυτών ούτε ένα τουφέκι να ρίψη. Και τούτο πάλιν δεν ημπορεί τινάς να το φαντασθή δι’ ανδραγαθίαν, αλλ’ ότι εκ θεού ήτον απόφασις να λάβουν μίαν τοιαύτην δειλίαν, και με την ιδίαν ευρίσκονται και αυτοί και όσοι άλλοι είναι εις τα πολιορκημένα κάστρη. «Αλλ’ επειδή τόσον ημείς καθώς και ο λαός δεν είδομεν τα ηρωϊκάς και αναγκαίας δυνάμεις σας, αλλά μας εσυμπέραναν από τα παράλια και κοντινά μέρη των Νήσων σας με το σήμερον και με το αύριον, ήλθομεν εις άκραν απελπισίαν, γνωρίζοντες πως αν δεν συνδράμη η γενναία βοήθειά σας, όχι μόνον  ότι δεν θέλει ημπορέσομεν να δώσωμεν τέλος, αλλά κρυόνοντας ο λαός, είμεθα εις κίνδυνον να μη θανατωθώμεν και όλοι από του Οθωμανούς» ότι η αμάθεια φέρνει και γενναιότητα, μα και πολλές φορές μικροψυχίαν. Ταύτα όλα λοιπόν μας εβίασαν, και ιδού οπού σας στέλλομεν απόστα τον κυρ Παναγιώτυν Γολόπουλον δια να σας ομιλήση  και στοματικώς τα αναγκαία «και σας παρακαλούμεν δια την αγάπην του εσταυρωμένου Ιησού Χριστού, δια την αγάπην τόσων απηλπισμένων χριστιανών, να συνδράμη η γενναία και ηρωϊκή βοήθειά σας, όπου ακούοντας ο λαός μιάν μικράν θαλάσσιον δύναμιν, θέλει διπλασιασθή ο ζήλος και ενθουσιασμός των, εις τρόπον οπού να τελειώση η φιέρα του Μορέως με μεγάλην ευκολίαν, και να γίνη μία νέα ιστορία απαραδειγμάτιστος  μέσα εις όλας τας παλαιάς […]/ τη 2 Απριλίου 1821. Μυστράς./ Της ευγενείας σας. + Άγιος Έλους Άνθιμος, Μανώλης Αλεξανδράκης, Γιαννάκης Μορφογένης, Παναγιώτης Κρεββατάς, Αναγνώστης Σπηλιωτάκης, Μανώλης Μελετόπουλος» […].

Με σαφήνεια, τις ημέρες της επανάστασης, έγραφαν, ο επίσκοπος Έλους Λακωνίας Άνθιμος (τα αποκαλυπτήρια της προτομής του οποίου έγιναν στις 27 Ιουλίου 2022 από το Εκκλησ. Συμβούλιο της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τον πολιτιστικό σύλλογο και την κοινότητα Έλους), και οι λοιποί Λάκωνες:  «εκινήθη η υπόθεσις πρώτον από τα Καλάβρυτα, και δεύτερον εκ μέρους της Μάνης…».

Επίσης τι άλλο λέει;

«από τον Μιστράν και από την Μπαρδούνιαν έφυγαν οι Τούρκοι με μίαν τοιαύτην κατάστασιν απελπισίας. Χωρίς να δυνηθή τινάς εξ αυτών ούτε ένα τουφέκι να ρίψη».

Αυτά για την αλήθεια και σε απάντηση όσων διαδίδουν, νομοθετούν και στηρίζουν τα εντελώς αντίθετα.

Ιδού και το χειρόγραφο, από το οποίο έχω αφαιρέσει τους παραλήπτες.

(Η υπογράμμιση σ’ αυτό είναι από εμένα).

—————————————————————————

[1] Το έγγραφο είναι γνωστό από παλιές δημοσιεύσεις: Αναργύρου Ανδρέου Χ. Αναργύρου, περ. «Σπετσιώτικα» τ. Α΄, 152-155, 1861. Αναδημοσ. Ιεροκήρ. Θεοφίλου Σιμοπούλου «Μάρτυρες και αγωνισταί ιεράρχαι» τ. Β΄, 412, 1972. και άλλους. Το πλήρες έγγραφο και το χειρόγραφο παραθέτει ο Πρωθιερέας Νικόλαος Παν. Παπαδόπουλος στο: «Κατακαημένου Μοριά σελίδες του 1821», τ.Α΄, σ.554-558.

---

Ένας ακόμα αγωνιστής του 1821 από την Χαλανδρίτσα.

Μπουλντής Δημήτριος. Ο Δημ. Μπουλντής το 1841 ήταν 40 ετών και κατοικούσε στη Χαλανδίτσα. Στις 22 Δεκεμβρίου 1841, απευθυνόμενος εγγράφως προς τον δήμαρχο Φαρών, του ανέφερε ότι του υπέβαλλε συνημμένο πιστοποιητικό των οπλαρχηγών Δ. Χρυσανθακοπούλου, Αγγελή Σακέτου και Χρήστου Καράμπαμπα, με το οποίο επιστοποιούντο οι στρατιωτικές του υπηρεσίες προς την πατρίδα. Ζητούσε αυτή η αίτησή του να διαβιβασθεί αρμοδίως, ώστε να τύχει της απονομής του αναλόγου αριστείου.

Ο δήμαρχος Φαραίων Α. Σπηλιωτόπουλος βεβαίωνε στο περιθώριο αυτού του εγγράφου, ότι ο Μπουλντής ήτο ήσυχος, αμέμπτου διαγωγής και ουδείς άλλος στο δήμο του, έφερε αυτό το ονοματεπώνυμο.

Στο περιθώριο της αίτησης αυτής υπάρχει η δια διαφορετικής γραφής σημείωση: «Σιδηρούν», η οποία μαρτυρεί ότι ο εν λόγω είτε έτυχε της απονομής Σιδηρού (το οποίο προοριζόταν για τους απλούς στρατιώτες αγωνιστές) αριστείου, ή, εν πάση περιπτώσει ότι ενεκρίθη η απονομή του.

Το επισυναπτόμενο πιστοποιητικό έχει ως εξής:

 «Οι υποφαινόμενοι πιστοποιούμεν ότι ο κύριος Δημήτριος Μπουλντής εκ του χωρίου Χαλανδρίτζης του δήμου Φαρών υπηρέτησεν στρατιωτικώς εις τον υπέρ ανεξαρτησίας ιερόν αγώνα υπό τας διαταγάς μας κατά τας μάχας του Δράμαλη εις Ακράταν, επί της πολιορκίας των Πατρών, επίσης και εις Τρίκορφα της Τριπόλεως, και ότι καθ’ όλον το διάστημα από αρχής μέχρι τέλους η διαγωγή του απεκατέστη άμεμπτος και επειδή φερθείς εις όλας τας περιστάσεις ζηλωτής και ευπειθής εις τας διαταγάς των οπλαρχηγών του τούτων κατ’ αίτησίν του του δίδεται η παρούσα μας επίσημος πιστοποίησις όπως του χρησιμεύση όπου δει./ Και υποφαινόμεθα./ Δημήτριος Χρυσανθακόπουλος ταγματάρχης/ Αγγελής Σακέτος λοχαγός/ Χρήστος Καράμπαμπας λοχαγός./ Την 13 Δεκεμβρίου 1841. Εν Πάτραις».

Στο περιθώριο του εγγράφου αυτού ο δήμαρχος Φαραίων Α. Σπηλιωτόπουλος, επικυρώνει τη γνησιότητα των παραπάνω υπογραφών στο πιστοποιητικό.

Και η υπογραφή του:

Πηγή: Γ.Α.Κ.

Σημείωση:

. Για μένα η απόδοση του οφειλομένου φορου τιμής στους αγωνιστές του 1821 συνεχίζεται, και θα συνεχιστεί παρά τη γελοία συμπεριφορά κάποιων άλλων. Γι’ αυτούς η απόδοση τιμών στους ήρωες του 1821, τελείωσε με τις φωτογραφήσεις, τις «θεάσεις» και τις επιδείξεις τους και μαζί μ’ αυτές και «η προσφορά τους».

. Κάθε χρήση αυτής της ανάρτησης υπόκειται στους περί πνευματικής ιδιοκτησίας περιορισμούς του νόμου.

Καυκαριάς παθήματα….

Πήρε το μάτι μου σήμερα σε ηλεκτρονικό μέσο της πολύπαθης επαρχίας Καλαβρύτων, να γίνεται μνεία της μάχης της Καυκαριάς και να αναφέρεται το έγγραφο προς τον Αρχιστράτηγο, κουτσουρεμένο και αλλοιωμένο, χωρίς να αναφέρεται ουδεμία πηγή, όχι μόνο του εγγράφου αλλά γενικά όλου του αφηγήματος. Εγώ, όπως βλέπετε στη φωτογραφία της σελίδας του βιβλίου που ακολουθεί, αναφέρω από που ακριβώς το έχω αντλήσει (Ν.Π. Σακελλαρόπουλος). Προσθέτω εδώ ότι η μάχη αυτή ήταν σχεδόν άγνωστη και ξεχασμένη (όπως παραμένει και σήμερα ξεχασμένη) από τους ιθύνοντες εκείνων των μερών.

Παραθέτω λοιπόν το έγγραφο, ακριβώς, όπως στον Γ΄τόμο σελ. 590, του «Ιστορικού Λεξικού» το έχω καταγράψει, για ενημέρωση όσων ενδιαφέρονται προσθέτοντας ότι, εγώ δεν θα έδινα αξία, σε κείμενο και μάλιστα ιστορικό, που δεν αναφέρει τις πηγές του. Χωρίς αυτές το γραπτό θα ήταν Tabula rasa.

Γίνεται φανερό, και αυτό μου προξενεί διάφορα συναισθήματα, ότι ο εν λόγω μετέρχεται μεθόδους που στο παρελθόν, όταν από άλλους υφίστατο την ίδια συμπεριφορά, τους χαρακτήριζε επιεικώς απρεπείς. Τότε μάλιστα είχε υποστηριχθεί (κακώς λέγω τώρα!) από εμένα.